تدوین و اعتبارسنجی الگوی جایگاه اجتماعی حرفه حسابرسی در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه حسابداری، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

2 استاد، گروه حسابداری، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

3 استاد، گروه سنجش و اندازه‌گیری، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

4 دانشیار،گروه حسابداری، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

چکیده

جایگاه اجتماعی به‌نوعی موقعیت فرد در ساختار اجتماعی است که منابع موجود و در دسترس او را تعیین می‌کند. در میان برجسته‌ترین هویت‌های اجتماعی در جوامع امروزی، هویت شغلی مبنای مهمی برای تصور از خود، عزت‌نفس و انگیزش شخصی است. در پژوهش حاضر بر اساس مصاحبه با 20 نفر از خبرگان حوزه حسابرسی در سال 1400 و بر اساس روش تحلیل تم، الگویی برای تبیین جایگاه اجتماعی حرفه حسابرسی در ایران پیشنهاد شده است. همچنین به‌منظور سنجش اعتبار الگوی ارائه شده، با استفاده از پرسش‌نامه محقق ساخته‌ای که روایی و پایایی آن تأیید شده، نظرات 116 نفر از خبرگان در سال 1401 دریافت و تجزیه‌وتحلیل گردید. بر اساس یافته‌های پژوهش برای جایگاه اجتماعی حرفه حسابرسی در ایران، چهار تم اصلی شامل کلیات، ابعاد قشربندی اجتماعی، چالش‌ها و نهایتاً راهکارهای بهبود جایگاه اجتماعی حرفه حسابرسی شناسایی شد. یافته‌ها نشان می‌دهد چالش‌های این حرفه شامل بحران هویت حرفه‌ای (اثر منفی حرفه حسابرسی روی زندگی شخصی حسابرسان؛ ضعف خودنظارتی) و بحران استقلال حرفه‌ای ( حق‌الزحمه پایین و رقابت غیرحرفه‌ای؛ عدم رعایت آیین رفتار حرفه‌ای) موجب تضعیف جایگاه اجتماعی حرفه حسابرسی در ایران شده است. نتایج این پژوهش می‌تواند مورداستفاده جامعه حسابداران رسمی ایران و سازمان حسابرسی قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Presenting and validation A pattern for auditing professions’ social status in Iran

نویسندگان [English]

  • Abdolmajid Sedighi 1
  • Jafar Babajani 2
  • Ali Delavar 3
  • Farrokh Barzideh 4
1 Ph.D. Student of Accounting, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran.
2 Professor of Accounting, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran
3 Professor of Educational Measurement, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran.
4 Associate Professor of Accounting, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Social status is an individual’s position within the social structure, which determines his or her available resources. Among the most salient of social identities, occupational identities are an important basis for self-image, self-esteem, and personal motivation. In the current research, based on interviews with 20 experts in the field of auditing in 1400 and based on the theme analysis method, a model has been proposed to explain the social status of the auditing profession in Iran. Also, to assess the validity of the presented model, using a researcher-made questionnaire whose validity and reliability was confirmed, the opinions of 116 experts were received in 2022 and analyzed. According to the results, auditing professions’ social status in Iran included four main themes known as generalities, social stratification, challenges, and solutions improvement. The results show that the challenges of this profession include the professional identity crisis) the negative effect of the profession on the personal life of auditors, weak self-control) and the professional independence crisis (low fees and unprofessional competition, non-comply with professional codes of conduct) have weakened the social status of the auditing profession in Iran. The findings of this research can be used by the Iranian Association of Certified Public Accountants and the Audit Organization.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social status
  • Auditing profession
  • Thematic Analysis

مراجع

آراد، حامد؛ مشعشعی، سید محمد؛ بیان‌فر، فاطمه. (1401). تجاری‌سازی حسابرسی و بهزیستی
روانی حسابرسان: تحلیلی از محیط حسابرسی ایران، بررسی‌های حسابداری و حسابرسی. 29(1)،
1-25.
امیرپورسعید، محمدعلی. (1398)، قشربندی و نابرابری اجتماعی: بررسی دیدگاه ماکس وبر در
رابطه ‌با قشربندی اجتماعی، فصلنامه مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه‌شناسی،
8، 51-60.
باباجانی، جعفر؛ دلاور، علی؛ برزیده، فرخ؛ صدیقی، عبدالمجید. (1401). شناسایی مؤلفه‌های مؤثر بر جایگاه اجتماعی حرفه حسابرسی در ایران از منظر نظریه هویت اجتماعی. حسابداری ارزشی و رفتاری. 7(13)،  1-37.
برزیده، فرخ؛ باباجانی، جعفر؛ عبدالهی، احمد. (1397)، طراحی الگوی هویت در قضاوت حسابرسی با رویکرد  مبتنی بر نظریه داده   بنیاد، دانش حسابرسی. دوره 18(71 ) ، ۵-۳۶.
حکمت، هانیه؛ حیدرزاده خلیفه کندی، وحید؛ علیزاده، شکوفه. (1401). واکنش بازار سرمایه به تخصص حسابرسان. پژوهش‌های تجربی حسابداری، 43، 173-194.
خانی‌پور، حمید؛ فراهانی، محمدنقی؛ عظیمی، رضا. (1398)، بررسی وضعیت ادراک از جایگاه اجتماعی و پیش‌بینی‌کننده‌های سازمانی، مدیریتی و سیاسی در میان اعضای هیئت‌علمی دانشگاه، فصلنامه مشاوره شغلی و سازمانی، دوره 11(40) ، 33-52.
دلاور علی، کوشکی شیرین. (1396). روش تحقیق آمیخته. تهران، انتشارات ویرایش ، چاپ چهارم.
سام آرام، عزت‌الله؛ قائم پور، محمدعلی. (1390)، سنجش منزلت اجتماعی معلمان در بین دانش‌آموزان، مطالعات توسعه اجتماعی ایران، دوره 3(4)،  77-87.
 سنگانی، محمدحسین؛ عبدلی، محمدرضا؛ ولیانف حسن. (1401). بررسی سیکل تناوبیِ بیوریتمیکِ شناختی در کیفیت قضاوت حرفه‌ای حسابرسان. پژوهش‌های تجربی حسابداری. 43، 123-140.
شاوردی، تهمینه؛ حیدری، حسین. (1395)، تحلیل و بررسی هویت شغلی با تأکید بر شناسایی ابعاد و مؤلفه‌های آن، فصلنامه مشاوره شغلی و سازمانی، دوره 8(28)، 114-141.
کرمی, غلامرضا,؛ تاجیک، کامران. (1394). تدوین مدل گزارشگری حسابداری تورمی در ایران. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی. 22(1)، 105-124.
کندال، دیانا. (1392)، جامعه‌شناسی معاصر، ترجمه همتی، فریده، تهران، نشر جامعه‌شناسان، چاپ اول.
گیدنز، آنتونی. (1387)، جامعه‌شناسی، ترجمه صبوری، منوچهر، تهران، نشر نی، چاپ بیست و هفتم.
محمودیان، نسیم، سلیمانی امیری غلامرضا. (1396). توازن میان حسابرسی و بازاریابی،  مطالعات حسابداری و حسابرسی. 21،18-31.
مشعشعی، سید محمد؛ هاشمی، سید عباس؛ فروغی، داریوش. (1400). تأثیر تفاوت‌های فردی بر تعهد سازمانی و رضایت شغلی حسابرسان. پژوهش‌های تجربی حسابداری. 39، 53-84.
مهرانی، ساسان؛ مرادی، محمد؛ اسماعیلی، شاهپور. (1401). شناسایی مولفه های گزارشگری بدهیهای بخش عمومی در ایران. پژوهش‌های تجربی حسابداری. 43، 181-200.
Arad, H., S.M., Moshashaee, F., Bayanfar.(2022(. Audit Commercialization and Auditors' Subjective Wellbeing: An Analysis of the Iranian Audit Environment. Accounting and Auditing Review. 29(1), 1-25. (In Persian).
Amirpour Saeed, S. (2020). Stratification and social inequality: Examining Max Weber's view on social stratification. Applied studies in social sciences and sociology. 8, 51-60. (In Persian).
Babajani, j., A., Delavar, F., Barzideh, A.M., Sedighi. (2022). Identification of Components Effective on auditing professions’ social status in Iran: A social identity theory perspective.  Journal of Value and Behavioral Accounting. 7(13), 1-37. (In Persian).
Barziedeh, F., J., Babajani, A., Abdollahi. (2018). designing the model of identity in audit judgment: A grounded theory perspective. Audit Science. 18(71), 5-36. (In Persian).
Byrne, Barbara M, (2006). Structural equation modeling with EQS: Basic concepts, applications, and programming. 2nd ed” Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
Braun, V., and V. Clarke. 2006. Using thematic analysis in psychology. Qualitative research in psychology .3 (2), 77-101.
Coakes, S. J., & Steed, L. (2007). SPSS Version 14.0 for windows: Analysis without anguish.  Australia. Milton: John Wiley & Sons.
Czeranowska Olga.(2016). Social Definition of Occupational Prestige. Warsaw Forum of Economic Sociology .7:1(13), 67-88.
Delavar A., SH., Kushki. (2016). Mixed research method. Tehran, Virayesh. 4th edition. (In Persian).
Demir, Süleyman. (2022). Comparison of Normality Tests in Terms of Sample Sizes under Different Skewness and Kurtosis Coefficients. International Journal of Assessment Tools in Education.  9(2), 397–409.
Felton, S., T. Dimnik, M. Northey. (1995). A Theory of Reasoned Action model of the Chartered Accountant career choice. Journal of Accounting Education. 13(1), 1-19.
Fujishiro, K., J. Xu, F., Gong. (2010). What does “occupation” represent as an indicator of socioeconomic status?Exploring occupational prestige and health. Social Science & Medicine.71, 2100-2107.
Ganji, K., M. Arabmazar Yazdi. (2021). Identifying the Factors Affecting Professional Turnover Intention among the Auditors. Iranian Journal of Accounting, Auditing and Finance. 5(3), 83-106.
Giddens, A. (2009). Sociology. UK. Publisher: ‎Polity Press. 6th edition
Hair J.F., M. Sarstedt, CH. Ringle, M, J. Mena. (2012). An assessment of the use of partial least squares structural equation modeling in marketing research. Journal of the academy of marketing science. 40(3), 414-433
Hekmat, H., V., Heydarzadeh Khalife Kandi, Sh., Alizadeh. (2022). Capital Market Reaction to Auditors' Expertise. Empirical Research in Accounting. 43, 173-194. (In Persian).
Henseler Jörg, (2017). Bridging Design and Behavioral Research with Variance-Based Structural Equation Modeling. Journal of Advertising. 46(1), 178-192.
Henseler, J., C. M. Ringle. M. Sarstedt. (2015). A new criterion for assessing discriminant validity in variance-based structural equation modeling. Journal of the Academy of Marketing Science. 43(1), 115–135.
Henseler, J., Ringle, C.M. Ringle , R.R.Sinkovics. (2009). the use of partial least squares path modeling in international marketing. Advances in International Marketing. 20, 277-319.
Imoniana, j.,B. Imoniana. (2020). Auditors’ career development and personal identity crisis. European Research Studies Journal, 23(1), 565-586.
Karami, G., & Tajik, K. (2015). Presenting a Model for Inflation Accounting in Iran. Accounting and Auditing Review, 22(1), 105-124. (In Persian).
Keke H., M. D. Mahlendore, and J.Weber. (2014). Management Accountants Occupational Prestige within the Company: A Social Identity Theory Perspective. European Accounting Review. 23(4), 671-691.
Kendall, D.E. (2005). Sociology in Our Times: The Essentials. USA. Publisher: Cengage Learning. 5th edition.
khanipour, H., M.N., Farahani, R., Azimi. (2019). Perceived Social status and its organizational, managerial and political predictors among faculty members.  Career and Organizational Counseling. 11(40), 33-52. (In Persian).
Kline, Rex B. (2016). Principles and practice of structural equation modeling. U.S.A. Guilford Press. 4th ed
Kontogiannis, N., A. Litina, D. Varvarigos. (2019). Occupation-induced status, social norms, and economic growth. Journal of Economic Behavior and Organization. 163, 348–360.
Loi, R., Hang-yue, N., & Foley, S. (2004). The effect of professional identification on job attitudes: A study of lawyers in Hong Kong. Organizational Analysis. 12(2), 109–128
MacKinnon, N., T. Langford. (1994). the meaning of occupational prestinge scores: a social psychological analysis and interpretation. The Sociological Quarterly. 35 (2), 215-245.
Mahmodian, N., Gh., Soleimani Amiri. (2017). Balance between auditing and marketing. Accounting and Auditing Studies. 6(21), 18-31. (In Persian).
Mehrani, S., M., Moradi, Sh. Esmaeili. (2022). Identifying the Components of Public Sector Debt Reporting in Iran. Empirical Researches in Accounting. 43, 181-200. (In Persian).
Moshashaei, S.M., S.A., Hashemi, D., Forooghi. (2021). Effects of Individual Differences on Auditors’ Organizational Commitment and Job Satisfaction.  Empirical Researches in Accounting. 39, 53-74. (In Persian).
Obermire, K., J. R. Cohen, K. M. Zehms. (2021). Audit committee members’ professional identities: Evidence from the field, Accounting. Organizations and Society. 93(C), 1-19.
Ringle, C.M. (2014). Structural Equation Modeling with the Smart PLS. Brazilian Journal of Marketing. 13(2), 56-73.
Sangani,M.R., M., Abdoli, H., Valiyan. (2022). Periodic Cognitive Biorhythmic Cycle and Auditors' Professional Judgment Quality. Empirical Research in Accounting. 43, 123-140. (In Persian).
Saam Aram, E., M.A., Ghaempour. (2011). Assessing Social Status of Teachers among Pre-university Students of Qom City between 2003 and 2004. Iranian social development studies. 3(4), 77-87. (In Persian).
Shaverdi, T., H., Heydari. Dimensions and occupational identification, measurement a model. (2016). Career and Organizational Counseling. 8(28), 152-179. (In Persian).
Stack, Ryan and Malsch, Bertrand .(2022). Auditors' Professional Identities: Review and Future Directions. Accounting Perspectives, Forthcoming, 21(2), 177-206.
Tsakissiris, J. (2016). The role of professional identity & self-interest in career choices in the emerging ICT workforce. Masters by Research thesis, Queensland University of Technology.
Ying Liu Ch., W. Neng Wang. 2020. on the optimality of social status seeking. Economic Modelling. 93, 520–525.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 11 مرداد 1401
  • تاریخ بازنگری: 21 مهر 1401
  • تاریخ پذیرش: 01 آبان 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار