نقش تعدیل‌گر ساختار مالکیت بر رابطه قابلیت مقایسه صورت‌های مالی و مدیریت سود

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

استادیار حسابداری، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

چکیده

قابلیت مقایسه یکی از ویژگی‌های کیفی اطلاعات حسابداری به شمار می‌رود که می‌تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی از قبیل انگیزه‌های مدیریت و مدیریت سود قرار گیرد. از سوی دیگر، ساختار مالکیت یکی از مباحث مطرح در حوزه حاکمیت شرکتی است که بر جنبه‌های مختلف شرکت تأثیرگذار است. هدف این پژوهش بررسی نقش تعدیل‌گر ساختار مالکیت بر رابطه قابلیت مقایسه صورت‌های مالی و مدیریت سود است. برای دستیابی به این هدف، 120 شرکت از بین شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال‌های 1384 تا 1394 به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها و آزمون فرضیه‌های پژوهش از الگوی رگرسیون چندگانه و داده‌های ترکیبی (با کنترل اثرات سال‌ها و صنایع) استفاده شده است. نتایج آزمون فرضیه اول پژوهش نشان می‌دهد که قابلیت مقایسه صورت‌های مالی با مدیریت سود اقلام تعهدی رابطه منفی و معناداری دارد. نتایج آزمون فرضیه دوم پژوهش حاکی از آن است که افزایش سطح مالکیت نهادی موجب تضعیف رابطه معکوس قابلیت مقایسه و مدیریت سود می‌شود. این نتیجه را می‌توان به این صورت تفسیر کرد که هر چه سطح مالکیت نهادی بیشتر باشد، تأثیر منفی مدیریت سود بر قابلیت مقایسه کمتر است. نتایج آزمون فرضیه سوم نشان می‌دهد که تمرکز مالکیت تأثیر معناداری بر رابطه بین قابلیت مقایسه و مدیریت سود ندارد. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Moderating Effect of Ownership Structure on the Relation between Financial Statement Comparability and Earnings Management

نویسندگان [English]

  • Mahdi Khazaei
  • Hasan Zalaghi
  • Abbas Aflatooni
Assistant Professor of Accounting, Bualisina University, Hamedan, Iran
چکیده [English]

Comparability is among the key qualitative characteristics of accounting information, which can be affected by various factors like management motivation and earnings management. On the other hand, ownership structure is a corporate governance mechanism that can affect different aspects of an enterprise. The purpose of this study is to investigate the moderating effect of ownership structure on the relation between accounting comparability and earnings management. The population of this research includes all listed companies on Tehran Stock Exchange. The sample consists of 120 listed manufacturing firms from the period 2005 to 2016. This research uses panel data and multivariate regression methods (with controlled effects of years and industries) for data analysis and hypothesis testing. The empirical results from testing the first hypothesis imply a significant negative relation between comparability and earnings management. The findings from testing the second hypothesis show that any increase of institutional ownership may cushion the negative impact of earnings management on financial statement comparability. The results from testing the third hypothesis cannot find any significant impact of ownership concentration on the relation between financial statement comparability and earnings management.

کلیدواژه‌ها [English]

  • comparability
  • earnings management
  • ownership structure
ابراهیمی کردلر، علی؛ اعرابی، محمدجواد. (1389). تمرکز مالکیت و کیفیت سود در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهش‌های حسابداری مالی، 2 (2)، 95-110.
اخگر، محمد امید؛ کرمی، افشار. (1393). بررسی تأثیر ویژگی‌های شرکت بر کیفیت گزارشگری مالی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. بررسی‌های حسابداری، 1 (4)، 1-22.
استا، سهراب. (1390). بررسی رابطه بین ساختار مالکیت و مدیریت سود. پژوهش‌های حسابداری مالی، 3 (2)، 93-106.
حساس یگانه، یحیی. (1394). تأثیر سازوکارهای حاکمیت شرکتی بر کیفیت حسابرسی و مدیریت سود واقعی. پژوهش‌های تجربی حسابداری، 5 (2)، 23-45.
جعفری، سیده محبوبه؛ بهرامیان، محمود؛ لاریجانی، ریحانه. (1395). مدیریت سود و ساختار مالکیت: شواهدی از شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهشنامه اقتصاد و کسب و کار، 12، 22-13.
رحمانی، علی؛ حسینی، سیدعلی؛ رضاپور، نرگس. (1389). رابطه مالکیت نهادی و نقدشوندگی سهام در ایران. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 17 (3)، 39-54.
زینالی، مهدی؛ خداداده‌ی شاملو، ناصر؛ کوشان، احمد. (1396). بررسی تأثیر مکانیزم‌های حاکمیت شرکتی بر قابلیت مقایسه صورت‌های مالی با تأکید بر مراحل چرخه عمر شرکت. ارائه شده در اولین کنفرانس ملی نقش حسابداری، اقتصاد و مدیریت، موسسه آموزش عالی علم و فن آوری شمس، 1396، تبریز.
ستایش، محمد حسین؛ صالحی‌نیا، محسن. (1394). تأثیر ساختار مالکیت و ساختار سرمایه بر جریان‌های نقدی آزاد. پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، 25، 32-15.
شکری دوغ آبادی، محمد؛ مرادی، مهدی. (1398). بررسی رابطه بین قابلیت مقایسه حسابداری و مدیریت سود. پیشرفت‌های حسابداری، 11 (1)، 171-200.
فروغی، داریوش؛ قاسم‌زاد، پیمان. (1394). تأثیر قابلیت مقایسه صورت‌های مالی بر ضریب واکنش سود‌های آتی. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 22 (4)، 479-500.
کیا، علی؛ صفری گرایلی، مهدی. (1396). قابلیت مقایسه صورت‌های مالی، مدیریت سود تعهدی و مدیریت واقعی سود. دانش حسابداری مالی، 4 (2)، 115-137.
محمدی خشوئی، حمزه؛ هاشمی، سیدعباس؛ امیری، هادی. (1394). تأثیر سبک حسابرس بر ویژگی‌های کیفی اطلاعات حسابداری. فصلنامه حسابداری مالی، 7، 149-122.
مرادزاده فرد، مهدی؛ ناظمی اردکانی، مهدی؛ غلامی، رضا؛ فرزانی، حجت‌اله. (1388). بررسی رابطه بین مالکیت نهادی سهام و مدیریت سود در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 16 (2)، 85-98.
مشایخی، بیتا؛ محمدآبادی، مهدی. (1390). رابطه مکانیزم‌های حاکمیت شرکتی با کیفیت سود. پژوهش‌های حسابداری مالی، 2، 32-17.
مهدوی، سهیلا؛ تقوی، زهره. (1394). بررسی رابطه بین حاکمیت شرکتی و ساختار مالکیت با مدیریت سود در بورس اوراق بهادار تهران. تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 28، 111-100.
مهرورز، فاطمه؛ مرفوع، محمد. (1395). رابطه بین قابلیت مقایسه صورت‌های مالی با آگاهی بخشی قیمت سهام در خصوص سودهای آتی. فصلنامه مطالعات تجربی حسابداری مالی، 49، 110-83.
نصراللهی، زهرا؛ عارف منش، زهره. (1389). بررسی رابطه مالکیت و کیفیت سود در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. دانش حسابداری، 1 (3)، 117-138.
نمازی، محمد؛ کرمانی، احسان. (1387). تأثیر ساختار مالکیت بر عملکرد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 53، 100-83.
Akhgar, M. O. , Karami, A. (2014). Firm Characteristics and Financial Reporting Quality of Quoted Listed Companies in Tehran Stock Exchange. Journal of Iranian Accounting Review, 1 (4) , 1-22. (In Persian)
Alves, S. (2012). Ownership structure & earnings management: Evidence from Portugal. Australasian Accounting, Business & Finance Journal, 6 (1) , 57-74.
De Franco, G. , Kothari, S. P. , Verdi, R. S. (2011). The benefits of financial statement comparability. Journal of Accounting Research, 49, 895-931.
Ebrahimi Kordlar; A. & Aerabi, M. J. (2010). Ownership concentration and earnings quality in the listed companies in Tehran stocks exchange. Financial Accounting Researches, 2 (2) , 95-110. (In Persian)
El Moslemany, R. , Demyana N. (2019). Ownership structure and Earnings Management: evidence from Egypt, International Journal of Business and Economic Development, 07 (01) , 18-32.
Financial Accounting Standards Board. (2010). Conceptual framework for financial reporting. Statement of Financial Accounting Concepts No. 8. Norwalk, CT: FASB.
Foroghi, D. & Ghasemzad, P. (2015). The Effect of Financial Statement Comparability on Future Earnings Response Coefficients. The Iranian Accounting and Auditing Review, 22 (4) , 479-500. (In Persian)
Francis, J. R. , Pinnuck, M. , Watanabe, O. (2014). Auditor style and financial statement comparability. The Accounting Review, 89, 605-633.
Hasas Yegane, Y. (2016). The impact of corporate governance mechanisms on audit quality and real earnings management. Journal of Empirical Research in Accounting, 5 (2) , 23-45. (In Persian)
Healy, P. M. , Wahlen, J. M. (1999). A Review of the Earnings Management Literature and Its Implications for Standard Setting. Accounting Horizons, 13 (4) , 365-383.
Imhof, M. J. , Seavey, S. and Smith, D. B. (2017). Comparability and Cost of Equity Capital. Accounting Horizons, 31 (2) , 125-138.
Jafari, S. M. , Bahramian, M. , Larijani, R. (2016). Earnings Management & Ownership Structure: Some Evidences from Companies listed in Tehran Securities Exchange. Journal of Economics and Business Research, 12, 13-22. (In Persian)
Jiang, L. , & Kim, J. B. (2000). Cross-corporate ownership information asymmetry and monitors: is there a tradeoff between liquidity and control? Journal of Finance, 53, 31-51.
Kawada, B. (2014). Auditor offices and the comparability and quality of clients' earnings. Working paper. San Diego State University.
Kia, A. & Safari Geryeli, M. (2017). Financial Statements Comparability, Accrual-based Earnings Management, Real Earnings Management؛ An empirical test of Tehran Stock Exchange. Journal of Empirical Research on Accounting, 4 (2) , 115-137. (In Persian)
Kim, S. , Kraft, P. , Ryan, S. (2013). Financial statement comparability and credit risk. Review of Accounting Studies, 18 (3) , 783–823.
Mahdavi, S. & Taghavi, Z. (2015). Examine the relationship between corporate governance and ownership structure on earnings management of listed companies in Tehran stock exchange. Accounting and Audit Researches, 28, 100-111. (In Persian)
Mashayekhi, B. & Mohammad Abadi, M. (2003). The relation between corporate governance mechanisms and earnings quality. Financial Accounting Research, 3 (2) , 17-32. (In Persian)
Mehrvarz, F. & Marfou, M. (2015). The relationship between financial statements comparability with stock price in formativeness about future earnings. Empirical Studies in Financial Accounting Quarterly, 49, 83-110. (In Persian)
Mohammadi Khoshouei, H. , Hashemi, A. , Amiri, H. (2015). Auditor Style Effect on Qualitative Characteristics of Accounting Information. Quarterly Financial Accounting Journal, 27, 121-144. (In Persian)
Moradzadeh Fard, M. , Nazemi Ardekani, M. , Gholami, R. , Farzani, H. (2009). The relationship between institutional stock ownership and earnings management in listed companies on Tehran stock exchange. The Iranian Accounting and Auditing Review, 16 (2) , 85-98. (In Persian)
Namazi, M. & Kermani, E. (2010). Investigating the Effects of Ownership Structure on The Performance of the Companies Accepted in the Tehran Stock Exchange. The Iranian Accounting and Auditing Review, 15 (4) , 83-100. (In Persian)
Nasrollahi, Z. , Arefmanesh, Z. (2011). nvestigation of the Relationship between Ownership and the Quality of Earnings in Tehran Stock Exchange. Journal of Accounting Knowledge, 1 (3) , 117-138. (In Persian)
Nguyen, A. H. , Nguyen, L. H. , Doan D. T. (2020). Ownership structure and earnings management: empirical evidence from Vietnam real estate sector. Real Estate Management and Valuation, 28 (2) , 37-51.
Osta, S. (2011). Investigating the relationship between Ownership Structure & Earning Management. Financial Accounting Researches, 3 (2) , 93-106. (in Persian)
Piosik, A. ; Genge, E. (2020). The Influence of a Company’s Ownership Structure on Upward Real Earnings Management. Sustainability, 12, 152.
Rahmani, A. , Hosseini, S. A. & Rezapour, N. (2010). Institutional Ownership and Stock Liquidity: Evidence from Iran. The Iranian Accounting and Auditing Review, 17 (3) , 39-54. (in Persian)
Ross, J. , Shi, L. , Xhi, H. (2016). The determinants of accounting comparability around the world, Working paper. Binghamton University.
Saleem Salem Alzoubi, E. (2016) , "Ownership structure and earnings management: evidence from Jordan", International Journal of Accounting & Information Management, 24 (2) , 135-161.
Setayesh, M. H. , Salehinia, M. (2015). The impact of ownership structure and capital structure on free cash flows. Iranian Financial Accounting and Audit Studies, 25, 21-38. (in Persian)
Shekari Dogh Abadi, M. , moradi, M. (2019). The Study of the Relationship Between the Accounting Comparability and Earnings Management. Journal of Accounting Advances, 11 (1) , 165-193. (in Persian)
Sohn, B. C. (2016). The effect of accounting comparability on the accrual-based and real earnings management. Journal of Accounting Public Policy, 35: 513–539.
Su, R. , Yang, Z. , Dutta, A. (2018). Accounting information comparability and debt capital cost empirical evidence from Chinese listed companies. Asian Economic and Financial Review. 8 (1) , 90-102.
Wang, Z. , Tan, J. , Lin, Z. , and Dong, C. (2016). Auditor quality and IFRS information comparability. Academy of Accounting and Financial Studies Journal, 20 (1) , 114-129.
Zeinali, M. , Khodadadeye Shamloo, N. , Koushan, A. (2017). Investigating corporate governance mechanisms on comparability of financial statements with emphasize on corporate life cycle. Presented at the first national conference on the role of accounting, economics and management on the sustainable development, Shams higher education institute, 2017, Tabriz.
Zhang, H. (2012). Accounting comparability, audit effort and audit outcomes, Unpublished doctoral dissertation. Louisiana State University, Louisiana.