مدل‌بندی نقش تعدیلی حاکمیت شرکتی بر رابطه بین اعتماد اجتماعی و اجتناب مالیاتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار حسابداری، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.

2 دانشیار گروه حسابداری، واحد بندرگز، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرگز، ایران.

3 استادیار گروه حسابداری، دانشکده علوم انسانی و تربیت بدنی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران.

چکیده

امروزه اجتناب مالیاتی به‌عنوان یک رفتار فرصت‌طلبانه، از عمده‌ترین مشکلاتی است که سیستم‌ مالیاتی با آن مواجه می‌باشد. عوامل مختلفی بر اجتناب مالیاتی شرکت‌ها تاثیرگذار است که یکی از این عوامل، اعتماد اجتماعی است. به‌طوری‌که، مدیران شرکت‎هایی با سطح اعتماد اجتماعی بالا، به‎دلیل وجود هنجارهای اخلاقی حاکم بر محیط این شرکت‎ها، تمایل کمتری برای اعمال رفتار فرصت‌طلبانه و اجتناب مالیاتی دارند. لذا بر پایه این استدلال، پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد مدل‌سازی معادلات ساختاری به بررسی رابطه بین اعتماد اجتماعی با میزان اجتناب مالیاتی شرکت و مطالعه اثر تعدیل‌کنندگی (جایگزینی یا مکمل) حاکمیت شرکتی بر این رابطه می‌پردازد. بدین منظور، برای سنجش اجتناب مالیاتی شرکت از دو معیار تفاوت دفتری مالیات و نرخ موثر مالیاتی و همچنین از پرسشنامۀ صفاری‎نیا و شریف (1389) برای اندازه‌گیری اعتماد اجتماعی استفاده گردید. پرسشنامه مذکور برای 116 شرکت ارسال گردیدکه در نهایت تعداد 82 شرکت به پرسشنامه‌ها پاسخ دادند و در تحلیل‌های آماری لحاظ شدند.پس از اطمینان یافتن از برازش قابل‌قبول مدل‌های اندازه‌گیری و ساختاری پژوهش، یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که اعتماد اجتماعی موجب کاهش اجتناب مالیاتی شرکت می‌گردد. علاوه بر این مطابق با پیش‌بینی نظریه جایگزینی، نتایج نشان می‌دهدکه حاکمیت شرکتی رابطه منفی بین اعتماد اجتماعی و اجتناب مالیاتی شرکت‌ها را تضعیف می‌کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Modeling the Moderating Effects of Corporate Governance On the Relation between Social Trust and Tax Avoidance

نویسندگان [English]

  • Yasser Rezaei pitenoei (Ph.D) 1
  • Mehdi Safari Gerayli 2
  • mohammad norouzi 3
1 Assistant Professor of accounting, University of Guilan, Rasht, Iran.
2 Associate prof, Department of accounting, Bandargaz Branch, Islamic Azad University, Bandargaz, Iran.
3 Assistant prof, Department of accounting, Faculty of Humanities and Physical Education, Gonbad-e-Kavous University, Gonbad-e-Kavous, Iran.
چکیده [English]

Today, tax avoidance, as an opportunistic behavior, is considered as one of the major problems which beset tax system. One of the various factors influencing corporate tax avoidance is social trust, such that directors of firms with high social trust level are less inclined to exercise opportunistic behavior and tax avoidance due to ethics in these firms. Therefore, this study aims to investigate the relation between social trust and corporate tax avoidance level, and also the moderating effects (substitutive or complementary) of corporate governance on this relation, using structural equation modeling approach. To do this, book-tax difference and tax effective rate are employed to measure tax avoidance, and Saffarinia and Sharif’s (2010) questionnaire is used to evaluate social trust. The questionnaire is sent to 116 firms among which 82 firms participate in statistical analysis and answer back. Findings reveal that social trust mitigates tax avoidance. In addition, according to prediction of the substitution theory, the results indicate that corporate governance weakens the negative relation between social trust and corporate tax avoidance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social trust
  • Tax avoidance
  • corporate governance
  • Substitution theory
  • Complementary theory

مراجع

بنی‌مهد، بهمن و درویش، حدیثه. (1395). اعتماد اجتماعی و نگرش حسابرسان درباره استقلال.
پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران. حسابداری مدیریت، 4 (11)، 24-13.
جلیلی، آرزو و همتی، هدی. (1390). حاکمیت شرکتی و عملکرد سرمایۀ فکری در شرکت‏های
حیدری، مهدی؛ قادری، بهمن و کفعمی، مهدی. (1395). بررسی تأثیر نظام راهبری شرکتی در تقلیل هزینه‏های نمایندگی: رویکرد مدل‏سازی معادلات ساختاری. پژوهش‌های حسابداری مالی، 8 (2)، 124-101.
خدامی‌پور، احمد؛ امینی‌نیا، میثم؛ فدوی، محمدحسن. (1394). بررسی رابطه بین اجتناب از پرداخت مالیات و میزان نگهداشت وجه نقد با لحاظ شرایط محدودیت مالی. دانش حسابداری مالی، 2 (1)، 82-67.
خسروآبادی، طاهره و بنی‌مهد، بهمن. (1394). پیش‌بینی بی‌اخلاقی و فساد مالی با توجه به اعتماد اجتماعی در حرفه حسابرسی. فصلنامه اخلاق در علوم و فنّاوری، 10 (4)، 53-45.
داوری، علی و رضازاده، آرش. (1393). مدل‌سازی معادلات ساختاری با نرم‌افزار PLS. انتشارات جهاد دانشگاهی، تهران، چاپ دوم.
رضائی پیته نوئی، یاسر؛ صفری گرایلی، مهدی و نوروزی، محمد. (1396). اعتماد اجتماعی، نظارت خارجی و ریسک سقوط قیمت سهام: آزمون نظریه جایگزینی و مکمل. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 24 (3)، 370-349.
صفری گرایلی، مهدی و پودینه، شیوا. (1395). اجتناب مالیاتی و به موقع بودن اعلان سود در شرکت­های پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران. پژوهشنامه مالیات، 24 (31)، 118-102.
صفری گرایلی، مهدی و رضائی پیته نوئی، یاسر. (1396). ا ارائه مدل رابطه دینداری مدیران و ریسک سقوط قیمت سهام با تأکید بر نقش تعدیلی حاکمیت شرکتی. حسابداری مالی، 9 (35)، 72-49.
فصلنامه دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 2 (19)، 26-17.
مشایخی، بیتا و سیدی، سیدجلال. (1394). راهبری شرکتی و اجتناب مالیاتی. دانش حسابداری، 6 (20)، 103-83.
مشایخی، بیتا و صبری علی پناه. (1394). تأثیر راهبری شرکتی بر رابطه بین اجتناب از مالیات و ارزش شرکت. پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، 7 (25)، 64-49.
Armstrong, C. S. , Blouin, J. L. , Jagolinzer, A. D. , & Larcker, D. F. (2015). Corporate governance, incentives, and tax avoidance. Journal of Accounting and Economics, 60, 1–17.
Bae, S. C. , Chang, K. & Kang, E. (2012). Culture, corporate governance, and dividend policy: International evidence. Journal of Financial Research, 35 (2) , 289–316.
Banimahd, B. and Darvish, H. (2016). Social trust and auditors’ attitudes towards independence, Journal of accounting knowledge and management auditing, 5 (19) , 17-26. (in Persian)
Bottazzi, L. , Da Rin, M. , & Hellmann, T. (2016). The importance of trust for investment: Evidence from venture capital. Review of Financial Studies, 29, 2283–2318.
Bushman, R. and Smith, A. (2001). Financial Accounting Information and Corporate Governance, Journal of Accounting and Economics, 32, 237-333.
Cao, C. , Xia, C. , and Chan, K. C. (2016). “Social trust and stock price crash risk: Evidence from China”. International Review of Economics and Finance, 46, 148-165.
Chen, S. , Chen, X. , Cheng, Q. , & Shevlin, T. (2010). Are family firms more tax aggressive than non-family firms? Journal of Financial Economics, 95, 41–61.
Chen, X. Hu, N. Wang, X. Tang, X. (2014). Tax avoidance and firm value: evidence from China, Nankai Business Review International, 5 (1) , 25–42.
Cialdini, R. B. , & Goldstein, N. J. (2004). Social influence: Compliance and conformity. Annual Review of Psychology, 55, 591–621.
Crabtree, A. D. , Kubick, T, R. (2014). Corporate tax avoidance and the timeliness of annual earnings announcements, Review of Quantitative Finance and Accounting, 42, 51–67.
Davari, A. and Rezazadeh, A. (2013). Structural Equation Modeling with PLS Software. Jahad University Press, Tehran, Second Edition. (in Persian)
Desai, M. A. , & Dharmapala, D. (2006). Corporate tax avoidance and high-powered incentives. Journal of Financial Economics, 79, 145–179.
Desai, M. A. , Dyck, A. , & Zingales, L. (2007). Theft and taxes. Journal of Financial Economics, 84, 591–623.
Dong, W. , Han, H. L. , Ke, Y. , & Chan, K. C. (2016). Social trust and corporate misconduct: Evidence from China. Journal of Business Ethics. forthcoming.
Dudley, E. , and Zhang, N. (2016). Trust and corporate cash holdings, Journal of Corporate Finance, 41: 363-387.
Dyreng, S. D. , Hoopes, J. L. , & Wide, J. H. (2016). Public pressure and corporate tax behavior. Journal of Accounting Research, 54, 147–185.
Fama, E. F. and Jensen, M. C. (1983). The Separation of ownership and control, The Journal of Law and Economics, 26, 301-325.
Fornell, C. , Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error, Journal of Marketing Research, 18 (1) , 39-50.
Gambetta, D. (1988). Can we trust? In: Trust: Making and Breaking Cooperative Re- lations. Basil Blackwell, New York.
Garrett, J. , Hoitash, R. , & Prawitt, D. F. (2014). “Trust and financial reporting quality”. Journal of Accounting Research, 52: 1087–1125.
Gray, S. J. , Kang, T. & Yoo, Y. K. (2013). National culture and international differences in the cost of equity capital. Management International Review, 53 (6) , 899–916.
Hanlon, M. , Heitzman, S. , (2010). A review of tax research. Journal of Accounting and Economics, 50,127–178.
Heidari, M. , ghaderi, B. , & kafami, M. (2016). Surveying the Effect of Corporate Governance in Reducing Agency Costs: A Structural Equation Modeling Approach. Journal of Financial Accounting Research, 8 (2) , 101-124. (In Persian).
Hulland, J. (1999). Use of partial least squares (PLS) in strategic management research: A review of four recent studies. Strategic Management Journal, 20 (2) , 195-204.
Jalili, A. & Hemati, H. (2011). Corporate governance vs. intellectual capital performance of the Tehran Stock Exchange firms. Management Accounting, 4 (11) , 13-24. (In Persian).
Jensen, M. C. , & Meckling, W. H. (1976). Theory of the firm: Managerial behavior, agency costs and ownership structure. Journal of Financial Economics, 3, 305–360.
Khodami Pour, A. , Amininia, M. and Fadavi, M. H. (2015). Investigating the Relationship between Tax Avoidance and Cash Holding whit Considering the Financial Constraint Condition. Empirical Research of Financial Accounting, 2 (1) , 67-82. (In Persian).
Khosro Abadi, T. and Banimahd, B. (2015). Prediction of social trust & fiscal corruption in audit profession. Journal of Ethics in Science and Technology. 10 (4) , 45-53. (in Persian)
Kim, C. F. , & Zhang, L. (2015). Corporate political connections and tax aggressiveness. Contemporary Accounting Research, 33, 78–114.
La, R. , Lopez-de-Silanes, R. , Shleifer, A. & Vishny, R. (1997). Trust in large organi- zations. American Economic Review, 87 (2) , 333–338.
Li, X. , Wang, S. S. & Wang, X. (2017). Trust and stock price crash risk: Evidence from China. Journal of Banking and Finance, 76, 74 –91.
Mashayekhi, B. & Sabri, A. (2015). Effect of corporate governance on relationship between tax avoidance and firm value. Quarterly Journal of Accounting and Auditing, 7 (25) , 55-70. (in Persian)
Mashaykhi, B. & Seyyedi, J. (2015). Corporate Governance and Tax Avoidance. Journal of Accounting Knowledge, 6 (20) , 83-103. (in Persian)
Minnick, K. , & Noga, T. (2010). Do corporate governance characteristics influence tax management? Journal of Corporate Finance, 16, 703–718.
Pevzner, M. , Xie, F. , & Xin, X. (2015). When firms talk, do investors listen? The role of trust in stock market reactions to corporate earnings announcements. Journal of Financial Economics, 117: 190–223.
Rezaei Pitenoei, Y. , Safari Gerayli, M. and Norouzi, M. (2017). Social Trust, External Monitoring and Stock Price Crash Risk: Testing Complementary and Substitution Theory. The Iranian Accounting and Auditing Review, 24 (3) , 349-370. (In Persian).
Safari Gerayli, M. , Poodineh, Sh. (2016). Tax Avoidance and Timeliness of Earnings Announcement: A Case Study of Tehran Stock Exchange. Tax Research, 24 (31) , 101-118. (In Persian).
Safari Gerayli, M. and Rezaei Pitenoei, Y. (2017). Explaining the Model of the Relation between Managers’ Religion and Stock Price Crash Risk with Emphasis on the Moderating Role of Corporate Governance. Financial Accounting Quarterly, Accepted Manuscript. (In Persian).
Shleifer, A. , and Vishny, R. (1997). A survey of corporate governance. Journal of Finance, 52, 737–783.
Wolk, H. I. Dodd J, Rozycki, J. (2013). Theory Accounting, Conceptual Issues in a Political and Economic Enviroment, Eddition 8, United Stated of American, Sega publications.
Wu, W. , Firth, M. , & Rui, O. M. (2014). Trust and the provision of trade credit, Journal of Banking & Finance, 39, 146–159.
Xia, Changyuan. , Cao, Chunfang. , & Kam C. Chan. (2017). Social trust environment and firm tax avoidance: Evidence from China. North American Journal of Economics and Finance, 42 (2017) 374–392.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 23 دی 1396
  • تاریخ بازنگری: 10 بهمن 1397
  • تاریخ پذیرش: 29 خرداد 1397

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار