بررسی تأثیر هزینه‏ های نمایندگی بر شکاف مالیاتی با رویکرد مدل معادلات ساختاری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی گروه حسابداری دانشگاه کردستان، کردستان، ایران

2 کارشناسی ارشد حسابداری، دانشگاه کردستان، کردستان، ایران

چکیده

در این پژوهش، اثر هزینه‏های نمایندگی بر شکاف مالیاتی با رویکرد الگوسازی معادلات ساختاری مورد مطالعه قرار گرفته است. برای این منظور، اطلاعات مورد نیاز برای یک دوره نه ساله بر اساس صورت‏های مالی حسابرسی شده طی سال‏های 1385 الی 1393 ­جمع‏آوری شده است. به منظور سنجش هزینه‏های نمایندگی (متغیر پنهان) به عنوان متغیر مستقل، از متغیرهای مشاهده‏پذیر (نسبت به‏کارگیری دارایی‏ها، نسبت هزینه‏های اختیاری، اندازه شرکت، نسبت Q توبین و نسبت جریان وجوه نقد آزاد) استفاده شده است. شکاف مالیاتی به عنوان متغیر وابسته با استفاده از تفاوت مالیات قطعی و مالیات ابرازی محاسبه شده و اثر متغیرهای سودآوری و نسبت اهرمی نیز بر آن کنترل شده است. پس از اطمینان یافتن از برازش قابل قبول الگوهای اندازه‏گیری­ و ساختاری پژوهش، نتایج حاکی از آن است که هزینه‎های نمایندگی اثر منفی بر شکاف مالیاتی دارد هر چند که شدت آن از نظر آماری معنادار نیست. همچنین بین متغیرهای کنترلی (نسبت سودآوری و اهرم مالی) و شکاف مالیاتی رابطه معناداری وجود ندارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effect of Agency costs on tax gap in the Companies Listed in tehran stock exchange

نویسندگان [English]

  • reza jamei 1
  • hojjat raman 2
1 Faculty Member of Accounting, University of Kurdistan, Kurdistan, Iran
2
چکیده [English]

This research investigates the effect of agency costs on tax gap with structural equation modeling approach. To do this, the information has been collected from audited financial statements of firms listed in Tehran stock exchange for a seven-year period from 2006 to 2014. In order to measure agency costs (latent variable) as the independent variable, observable variables have been used like: asset utilization ratio, discretionary expenses, company size, tobins q ratio and free cash flow ratio. Tax gap as dependent variable is calculated using the different of determined tax and declared tax. Profitability and financial leverage ratio are the control variables. After ensuring that measurement patterns and structure of research are acceptable, the results show that agency costs have a negative effect on tax gap, although its intensity is not statistically significant. Also, there is no significant relationship between the control variables (profitability and financial leverage) and the tax gap

کلیدواژه‌ها [English]

  • Agency Costs
  • Tax Gap
  • Tax avoidance
  • Tax Evasion
  • Structural Equation Modeling
منابع
پورحیدری، امید و امیر سروستانی. (1391). بررسی تاثیر ویژگیهای شرکت، نوع صنعت و مالکیت نهادی بر اختلاف مالیات ابرازی و قطعی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه پژوهشنامه مالیات، شماره 62، صص 61- 78.
پورحیدری، امید و حمیده شفیعی همت‏آباد. (1392). بررسی تأثیر تغییر نرخ مالیاتی شرکت‏ها برمدیریت سود: مورد مطالعه اصلاحیه قانون مالیات‏های سال 1380. دو فصلنامه پژوهش‏های کاربردی در گزارشگری مالی، سال دوم، شماره 2، صص 25-44.
پورحیدری، امید. فدوی، محمدحسن و میثم امینی‏نیا. (1393). بررسی تأثیر اجتناب از پرداخت مالیات بر شفافیت گزارشگری مالی شرکت‏های پدیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی، سال چهاردهم، شماره 52، صص 85-69.
حیدری، مهدی. دیدار، حمزه و بهمن قادری. (1394). بررسی تأثیر هزینه‏های نمایندگی بر معیارهای ارزیابی عملکرد: رویکرد الگوسازی معادلات ساختاری. فصلنامه حسابداری مالی، سال هفتم، شماره 27، صص 101-77.
خواجوی، شکرالله و محمد کیامهر. (1394). بررسی رابطه کیفیت حسابرسی و اجتناب مالیاتی در شرکت‏های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه پژوهشنامه مالیات، شماره 26، صص 108-87.
دیدار، حمزه. منصورفر، غلامرضا و مهدی کفعمی. (1393). بررسی تأثیر ساز و کارهای حاکمیت شرکتی بر شکاف مالیاتی در شرکت‏های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه بررسی‏های حسابداری و حسابرسی، دوره بیست و یکم، شماره 4، صص 409-430.
رحمانی، علی. ملانظری، مهناز و زهرا اربابی‏بهار. (1394). بررسی رابطه تفاوت بین مالیات تشخیصی و مالیات ابرازی با اجتناب از پرداخت مالیات. فصلنامه پژوهشنامه مالیات، سال 25، صص 89-71.
رضایی، فرزین و روح‏اله جعفری‏نیارکی. (1394). بررسی رابطه بین اجتناب مالیاتی با تقلب در حسابداری شرکت‏ها. فصلنامه پژوهشنامه مالیات، شماره 26، صص 134-109.
شمس زاده، باقر و وجیه الله ذکوری. (1387). شناسایی علل اختلاف بین سود مشمول مالیات ابرازی و سود مشمول مالیات قطعی اشخاص حقوقی. فصلنامه تخصصی مالیات، شماره 2، صص 107-135.
صفری، احمد. (1385). بررسی دلایل اختلاف بین سود ابرازی مؤدیان مالیاتی و سود تشخیصی مأموران مالیاتی اشخاص حقوقی غیردولتی در اداره امور مالیاتی شرکت‏ها. پایان‏نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
طالب‏نیا، قدرت‏اله و محمدرضا برزگری. (1392). شناسایی و بررسی علل اختلاف بین مالیات بر سود ابراز شده و مالیات بر سود قطعی شده اشخاص حقوقی غیردولتی. فصلنامه پژوهشنامه مالیات، شماره 18، صص 55-31.
فروغی، داریوش و شکوفه محمدی. (1392). بررسی رابطه بین اجتناب مالیاتی و ارزش و سطح نگهداشت وجه نقد شرکت‏های پذیرفته شده در بوری اوراق بهادار تهران. فصلنامه پژوهشنامه مالیات، شماره 20، صص 122-101.
قادری، بهمن. کفعمی، مهدی و سمانه برزگری صدقیانی،. (1395). بررسی تأثیر کیفیت افشا و تعدیلات سنواتی بر شکاف مالیاتی: شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران. چهارمین کنفرانس ملی مدیریت، اقتصاد و حسابداری، 23 اردیبهشت ماه، دانشگاه تبریز.
مدرس، احمد و حمید زارعیان‏برجی. (1392). بررسی محتوای اطلاعات تفاوت بین مالیات ابرازی و قطعی و ارتباط آن با کیفیت سود شرکت‏ها. فصلنامه حسابداری مدیریت، سال ششم، شماره 17، صص 28-15.
مشایخی، بیتا و صبری علی‏پناه. (1394). تأثیر راهبری شرکتی بر رابطه بین اجتناب از پرداخت مالیات و ارزش شرکت. پژوهش‏های حسابداری مالی و حسابرسی، سال هفتم، شماره 25، صص 64-49.
مظاهری، علی، مرادزاده، مهدی و زهرا دیانتی دیلمی. (1392). اثر دوره تصدی مدیریت بر ارزش شرکت، هزینه های نمایندگی و ریسک اطلاعاتی. پژوهش‏های تجربی حسابداری، سال سوم، شماره 1، صص 39-21.
مهرانی، ساسان. غلامرضا، کرمی و کامران تاجیک. (1393). تئوری حسابداری. جلد اول، انتشارات نگاه دانش: تهران.
Ahmad,S. (2006). Examining the reasons for the difference between the profits of the tax bearer and the taxable profit of tax officers of non-governmental legal entities in the corporate tax administration. Islamic Azad University, Tehran Branch. (InPersian)
Ang, J. , Cole, R. and Lin, J. (2000). Agency Costs and Ownership Structure. The Journal of Finance, 55 (1) , 81-106.
Bushman, R. , & Smith, A (2001). Financial Accounting Information and Corporate Governance, Journal of Accounting and Economics, 32.
Desai, H. C. , Hogan, and Wilkens. (2006). The Reputational Penalty for Aggressive Accounting: Earnings Restatement and Management Turnover, The Accounting Review.
Desai, M. A. and Dharmapala, D. (2009). Corporate Tax Avoidance and Firm Value, Review of Economics and Statistics, 91 (3) , 537-546.
Dey. A. (2008). Corporate Governance and Agency Conflicts, Journal of Accounting Research, 46 (5) , 1143-1181.
Didar, H, Mansourfar, G; kafami, M (2014). Investigating the Effect of Corporate Governance Mechanisms on Tax Distortion in Companies Acquired in Tehran Stock Exchange. Journal of Accounting and Auditing. 21 (4). (In Persian)
Foroughi, D; Mohammadi, S. (2013). Investigating the relationship between tax evasion and value and the level of cash holdings of listed companies in Tehran Stock Exchange. Journal of Tax. 18,101-122. (In Persian)
Ghaderi, B;kafami, M;Barzegari Sedghayani, S. (2016). Investigating the Effect of Disclosure Quality and Adjustments on the Tax gap of Companies listed in Tehran Stock Exchange. Fourth National Conference on Management, Economics and Accounting. University of Tabriz. (InPersian)
Henry, D. (2010). Agency Costs, Ownership Structure and Corporate Governance Compliance: A Private Contracting Perspective, Pacific-Basin Finance Journal, 18, 24-46.
Heydari, M; Didar, H ; Ghaderi, B. (2015). Investigating the Effect of Representation Costs on Performance Measurement Criteria: Structural Equation Modeling Approach. Journal of Financial Accounting, 7 (27). (In Persian)
Hyung-Ha, J. (2011). Agency Costs of Free Cash Flow and Conditional Conservatism, Ph. D. Dissertation, Oklahoma State University.
Khajavi, Sh; Kayamehr, M. (2015). Investigating the relationship between audit quality and tax avoidance in companies admitted to the Tehran Stock Exchange. Journal of tax research, 26. (In Persian)
Mashishki, B; Ali Panah, S. (2015). The impact of corporate governance onthe relationship between tax avoidance and value of the company. Journal of financial accounting and auditing research. volume7, Number25, Page49-64. (In Persian)
Mazaheri, A; Moradzadeh, M;Dianati, Z. (2013). The effect of Chief Executive Officer tenure on firms value, agency costs and information risk, Journal Empirical Research in Accounting , 3 (1) ,21-39. (In Persian)
McKnight, P. J and Weir, C. (2009). Agency Costs, Corporate Governance Mechanisms and Ownership Structure in Large UK Publicly Quoted Companies: A Panel Data Analysis, The Quarterly Review of Economics and Finance, 49, 139-158.
Mehrani, S; Karami ,Gh R;Tajik, K. (2014). Accounting Theory. first volume. Publishing Look of Knowledge: Tehran. (In Persian)
Modares, A; Zarean Barji, H. (2013). Investigation the Information Content The difference between the express and definitive taxes and its relation to the quality of corporate profits. Journal of Management Accounting, 6 (17) , 15-28 (In Persian)
Pour heydari, O; Fadavi, M H ; Amini Nia, M. (2014). Impact of tax avoidance on the transparency of financial reporting companies listed in Tehran Stock Exchange, Journal of Economic Research, 14 (52) , 69-85. (In Persian)
Pour heydari,O; Shafieihemmatabad,H. (2013). Investigating the Impact of Corporate Tax Rate Changes on Profit Management: Case Study of the Tax Law Amendment 2001. Journal of Applied Research in Financial Reporting, 2, 25-44. (In Persian)
Pour heydari,O;Sarvestani,A. (2012). Investigating the Impact of the Company's Characteristics, Type of Industry, and Institutional Ownership on the Discrepancy and Exempt Taxation of Companies Accepted in Tehran Stock Exchange. Journal of tax research, 62, 61-78. (In Persian)
Rahmani, A; Molanazeri, M; Arbabi Bahar, Z (2015). Investigate the relationship between the diagnosis of taxes and tax evasion by avoiding tax payments. Journal of tax research, 25. (In Persian)
Rezaei, F; Ja'fari Nayarki, R. (2015). Investigate the relationship between tax avoidance and Fraud in Corporate Accounting. Journal of tax, 26,109-134. (In Persian)
Shamszadeh, B ; Zakoori, V. (2008). Identification of the causes of the difference between the taxable profits and the taxable profits of legal persons. journal of taxation,2,107-135. (In Persian)
Taliban Nia, Gh; Barzegari, M R (2013). Identification and investigation of the causes of the difference between the tax on profits expressed and the tax on the profits of non-legal persons, Journal of tax, 18, 31-55. (In Persian)
Wang, G. Y. (2010). The Impacts of Free Cash Flows and Agency Costs on Firm Performance, Journal of Service Science and Management, 3, 408-418.
Wang, X. (2010). Corporate Tax Avoidance, Corporate Transparency and Firm Value, Working Paper, Department of Accounting MsCombs School of Business, University of Texas at Austin.
Wolfe, J. (2003). The Tobin's as a Company Performance Indicator, Journal of Development in Business Simulation and Experimental Learning, 30, 155-160.