بررسی ضرورت تحول در نظام پاسخگویی مالی و عملیاتی دانشگاه‌های دولتی ایران و شناسایی ابعاد آن از دیدگاه خبرگان و دانشگاهیان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حسابداری دانشگاه الزهرا (س)،

2 استادیار، گروه حسابداری، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

چکیده

هدف این مطالعه بررسی ضرورت تحول در نظام پاسخگویی مالی و عملیاتی دانشگاه­های دولتی و شناسایی ابعاد آن است. بنابراین ضمن پذیرش نظام پاسخگویی مالی و عملیاتی به عنوان یک سیستم متشکل از خرده نظام­های مختلف، به دنبال شناسایی ابعاد و تعیین برخی از ویژگی­های این ابعاد است. بررسی مذکور از طریق اخذ دیدگاه­های 40 نفر از خبرگان در حوزه تحول در نظام پاسخگویی مالی و عملیاتی دانشگاه­ها و 90 نفر از اساتید و دانشجویان تحصیلات تکمیلی بخش حسابداری دانشگاه­های دولتی تهران صورت گرفته است. آزمون فرضیه­ها با استفاده از آزمون دوجمله­ای و آزمون t انجام شده است. نتایج حاصل از دیدگاه­های هر دو گروه نشان داد که تحول در نظام پاسخگویی مالی و عملیاتی ضروری بوده و از دیدگاه خبرگان به دلیل استقلال دانشگاه­ها، ابعاد تحول متفاوت با سایر نهادهای بخش عمومی خواهد بود. تحول در نظام پاسخگویی مالی و عملیاتی دانشگاه­های دولتی مستلزم تحول در سیستم حسابداری مالی آن، استقرار سیستم حسابداری مدیریت و تحول حسابرسی از سطح مالی و رعایت به حسابرسی عملکرد است. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Necessity of changes in the Financial and Operational Accountability System of Public Universities and Identification of its Dimensions from the Experts and Academics View

نویسندگان [English]

  • Gharibeh Esmaelikia 1
  • MAHNAZ MOLANAZARI 2
1
2 Assistant Professor, Department of Accounting, Faculty of Social Sciences and Economics, Alzahra University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The study is aimed to investigate the necessity of changes in the financial and operational accountability systems of public universities and to identify its dimensions while accepting financial and operational accountability system as a system consisting of various subsystems. This investigation is made  through obtaining views of 40 experts in the field of financial and operational accountability system changes in universities and 90 professors and graduate students of Tehran 's accounting department of public universities. To test the hypotheses, the study uses Binomial test and T-test. The results show that in the views of both groups, changes in financial and operational accountability system are necessary. In view of experts, for independence of universities, development dimensions in the bodies are different from those of other public sectors. Changes in financial and operational accountability system in public universities require a change in its financial accounting system, management accounting system establishment, and development of the financial and compliance audit to performance audit.

کلیدواژه‌ها [English]

  • financial and operational accountability system
  • public universities
  • change
  • Management accounting system
امینی­مهر، اکبر، حجازی، رضوان، شهیم پرمهر، ضیاءالدین. (1394). بررسی سودمندی مبنای حسابداری تعهدی بر شفافیت گزارشگری و مسئولیت پاسخگویی در دانشگاه­های وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (مطالعه موردی: دانشگاه خوارزمی). دو فصلنامه حسابداری دولتی، سال اول، شماره 2، 55-66.
باباجانی، جعفر. (1378). ارزیابی مسئولیت پاسخگویی نظام حسابداری و گزارشگری مالی دولت جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه مطالعات حسابداری، شماره 6، 54-27.
باباجانی، جعفر. (1382). مسئولیت پاسخگویی و تحولات حسابداری دولتی موضوع بیانیه 34 (GASB)، پژوهشنامه علوم انسانی و اجتماعی، سال سوم، شماره 8، 34-61.
باباجانی، جعفر. (1384). تحلیل مبانی نظری و قانونی حاکم بر سیستم حسابداری دستگاه‌های اجرایی کشور. حسابدار رسمی، شماره ویژه، 28-1.
باباجانی، جعفر، آذر، عادل، معیری، مرتضی. (1392). عوامل و محرک­های تحول در نظام پاسخگویی مالی و عملیاتی بخش عمومی ایران. فصلنامهمطالعاتتجربیحسابداریمالی، سال یازدهم، شماره 37-ص 37-1.
باباجانی جعفر، ستایش محمد حسین. (1386). تعیین شاخصهای ارزیابی عملکرد و بررسی قابلیتهای سیستم حسابداری دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی به منظور تحقق پاسخ گویی مالی و عملیاتی. بررسی­های حسابداری و حسابرسی، سال چهاردهم، شماره 49، 66-45.
باباجانی، جعفر، مددی، آرزو. (1388). امکان سنجی تحول در نظام حسابداری و گزارشگری مالی دانشگاه های دولتی ایران. بررسی­هایحسابداریوحسابرسی، دوره 16، شماره 56، 20-3.
رحمانی، حلیمه، سیر تاریخی نظام حسابداری و گزارشگری مالی دانشگاه­ها، مدیریت تدوین استانداردهای سازمان حسابرسی.
سازمان مدیریت و برنامه­ریزی. دستورالعمل بودجه­ریزی مبتنی بر عملکرد موضوع ماده 219 قانون برنامه پنجم توسعه.
ستایش، محمد حسین. (1386). تعیین شاخص‌های ارزیابی عملکرد و بررسی قابلیت‌های سیستم حسابداری دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی به منظور تحقق پاسخگویی مالی و عملیاتی، رساله دکتری حسابداری، دانشگاه علامه طباطبایی.
گرد، عزیز، کریمی، عباس. (1390). بررسى اثرات تغییر روش حسابدارى نقدى به حسابدارى تعهدى بر عملکرد مالى و عملیاتى دانشگاه علوم پزشکى شهید بهشتى. دانش حسابرسی، دوره جدید، سال یازدهم، شماره 4. 21-6.
مهدوی، غلامحسین، نویدرضا نمازی. (1391). بررسی نگرش دانشگاهیان و حسابداران دانشگاهها نسبت به وضعیت حسابداری دولتی در دانشگاههای ایران (مطالعه­ی موردی: دانشگاه­های شیراز). مجلهپیشرفت­هایحسابداریدانشگاهشیراز (مجله ی علوم اجتماعی و انسانی پیشین)، دوره چهارم، شماره اول، پیاپی 3/62، 137-166.
مهدوی، غلامحسین. (1379). نظام پاسخگویی و حسابداری دولتی در ایران. مجله حسابرس، شماره 7، 43-38.
Abbott, M. and Doucouliagos, C. (2003). The efficiency of Australian universities: a datadevelopment analysis. Economics of Education Review, Vol. 22 No. 1, pp. 89-97
Agasisti, T. , Arnaboldi, M. and Azzone, G. (2008). Strategic management accounting in universities: the Italian experience. Higher Education, Vol. 55, pp. 1-15.
Christiens Johan, Wielemaker els de. (2003). financial accounting reform in flemish universities: an empirical study of the implementation. Financial Accountability& Management, 19 (2) ,185-204.
Cris Shore. (2007). After Neoliberalism? The reform of New Zealand´s university system, department of educational anthropology. Working Paper no. 6.
Dixon Keith,Coy David, Ower Gregt. (1991). External reporting by Newzealand accountability universities 1985-1989: improving. Financial AccountabiliQ @ Management, 7 (3) , Autumn 1991, 0267-4424 82. 50
Gary, Rob, Haslam, Jim. (1990). External reporting by UK universities: an expolatory study of accounting change. Financial Accountability d Manngmunf, 6 (1).
Kelsey, J. (1997). The New Zealand Experiment: A World Model for Structural Adjustment?, Auckland: Auckland University Press.
Ku¨pper, Hans-Ulrich. (2013). A specific accounting approach for public universities, J Bus Econ (2013) 83: 805–829, DOI 10. 1007/s11573-013-0682-4
Mackinnon, D. , Statham, J. and Hales, M. (1995). Education in the UK: Facts and Figures, Hodder & Stoughton, London.
Morshidi Bin Sirat. (2009). Strategic planning directions of Malaysia’s higher education: university autonomy in the midst of political uncertainties, High Educ (2010) 59: 461–473 DOI 10. 1007/s10734-009-9259-0.
Ormos Mihály, Veress Attila. (2011). University accounting in post-communiste economies contrast to the anglo-saxon system: the case of hungary, Business and Management Review Vol. 1 (6) pp. 62 – 67.
Pessina, E. A. , Nassi, G. & Steccolini, A.) 2008 (. Accounting reforms: Determinants of local government's choices. Financial accountability & management.
Phetphrairin Upping, Judy Oliver. (2012). Thai public universities: modernisation of accounting practices. Journal of Accounting & Organizational Change,Vol. 8 No. 3, 2012وpp. 403-430.
Venieris G. and S. Cohen. (2004). Accounting Reform in Greek Universities: a Slow Moving Process, Financial Accountability & Management, Vol. 20, No. 2, p. 183-204.