رویکردِ پدیدارشناسی پارادایم‌های تحول‌گرایی ساختاری در حرفه حسابداری: برآیندی از مشروعیت حرفه حسابداری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه حسابداری، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران

2 دانشیار، گروه حسابداری، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران

3 استادیار گروه حسابداری، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران

4 استادیار، گروه حسابداری، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران

10.22051/jera.2024.47598.3266

چکیده

از آنجاییکه حرفه حسابداری در تجارت نقش مهمی در ارتباط با ذینفعان دارد، بنظر می‌رسد، تمرکز بر تحولگراییِ ساختاری این فرصت را برای شرکت‌ها ایجاد می‌کند تا اطلاعات قابل اتکاء‌تری را به تصمیم‌گیرندگان مالی منعکس نماید. هدف این مطالعه بسط رویکردِ پدیدارشناسانه‌ی پارادایم‌های تحول‌گرایی ساختاری در حرفه حسابداری مبنی بر ارتقاء مشروعیت حرفه حسابداری می‌باشد. در این مطالعه با الگوبرداری از رویکردِ هاسرل (1970) تلاش شد تا طی پنج گام تحلیلی، نسبت به ارائه الگوی پدیدارشناسی پارادایم‌های تحول‌گرایی ساختاری در حرفه حسابداری بر منبای کیفی و کمّی بودن جمع‌آوری داده‌ها، اقدام شود. برای این منظور ابتدا در بخش کیفی از طریق مصاحبه با خبرگان و کدگذاری باز، تلاش شد تا مضامین گزاره‌ای پدیده‌ی مورد بررسی، مشخص شود. سپس در بخش کمّی با تشکیل گروه کانونی جهت بحث و تبادل نظر برای تفکیک شناختی هریک از گزاره‌ها در قالب یک مولفه، از چک‌لیست ارزیابی کیو بهره برده شد تا هریک از گزاره‌ها در حد فاصل 6+ تا 6- امتیازبندی شوند و نسبت به شناسایی خوشه‌بندی‌های پارادایمی پدیده‌ی مورد بررسی اقدام لازم صورت گیرد. مشارکت‌کنندگان این مطالعه در بخش کیفی، 16 نفر از خبرگان دانشگاهی در حوزه حسابداری بودند و در بخش کمّی این مطالعه نیز 50 نفر از مدیران مالی و رؤسای حسابداری شرکت‌های بازار سرمایه مشارکت داشتند.  نتایج در بخش کیفی طی 16 مصاحبه انجام شده، تعداد 388 کد باز را مشخص ساخت که پس از حذف زوائد و تکرار کدهای باز مشابه، 50 مضمون گزاره‌ای تعیین شدند تا با اتکاء گام‌های پیاده‌سازی رویکردِ هاسرل (1970)، خوشه‌بندی مفهومی در قالب چارچوب پدیدار شناسی پارادایمی تعیین شود. نتایج مطالعه شکل‌گیری تحول‌گرایی ساختاری را در حرفه‌ی حسابداری مبتنی بر شرایط علّی، مداخله‌گر، زمینه‌ای، استراتژی‌ها و پیامدها تلقی نمود که می‌تواند در ارتقاء مشروعیت حرفه حسابداری در بستر شرکت‌های بازار سرمایه مؤثر باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Phenomenological Approach of Structural Transformation Paradigms in The Accounting Profession: The Accounting Profession Legitimacy

نویسندگان [English]

  • Mehdi Gharaeepour 1
  • Mohammadreza Abdoli 2
  • Maryam Shahri 3
  • Hasan Valiyan 4
1 PhD student, Department of Accounting, Shahrood Branch, Islamic Azad University, Shahrood, Iran
2 Associate Professor, Department of Accounting, Shahrood Branch, Islamic Azad University, Shahrood, Iran
3 Assistant Professor, Department of Accounting, Shahrood Branch, Islamic Azad University, Shahrood, Iran
4 Assistant Professor, Department of Accounting, Shahroud Branch, Islamic Azad University, Shahroud, Iran
چکیده [English]

Transformation in any field of business is considered as an integral part of structural functions that can lead to the effectiveness of business enterprises' dealings with stakeholders. Since the accounting profession in business plays an important role in communicating with stakeholders, it seems that focusing on structural transformation creates the opportunity for companies to reflect more reliable information to financial decision makers. The purpose of this study is to expand the phenomenological approach of structural transformation paradigms in the accounting profession based on the promotion of the accounting profession legitimacy. In this study, following the approach of Husserl (1970), an attempt was made to present a phenomenological model of structural transformation paradigms in the accounting profession through five analytical steps. For this purpose, through interviews with experts and open coding, an attempt was made to determine the propositional themes of the phenomenon under investigation. Then, by forming a focus group to discuss and exchange opinions for the cognitive separation of each of the propositions in the form of a component, the Q-method checklist was used to score each of the propositions in the range of +6 to -6 and to identify paradigmatic clusters. The phenomenon under investigation should be taken. The results in the qualitative part during 16 interviews revealed the number of 388 open codes that after removing the excesses and repeating similar open codes 50 propositional themes were determined in order to determine conceptual clustering in the framework of paradigmatic phenomenology by relying on the steps of implementing Husserl's (1970) approach. The results of the study considered the formation of structural transformation in the accounting profession based on causal, intervening, contextual conditions, strategies and consequences, which can be effective in promoting the accounting profession legitimacy in the context of capital market companies

کلیدواژه‌ها [English]

  • Structural Transformation
  • Phenomenology
  • Accounting Legitimacy
باباجانی، جعفر.، مددی، آرزو. (1388). امکان‌سنجی تحول در نظام حسابداری و گزارشگری مالی دانشگاه‌های دولتی ایران. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 16(2): 3-20
برزگر، مرتضی.، کردستانی، غلامرضا.، قائمی، محمدحسین.، بیات، روح‌الله. (1402). شناسایی پیشران‌های تحول در حسابداری مدیریت، مجله حسابداری مدیریت، 16(59): 145-167.
شهبازی، رحیم.، فهیم نیا، فاطمه.، حکیم زاده، رضوان. (1395). تحلیل عاملی اکتشافی پرسشنامة تدوین مدل شایستگی آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی مبتنی بر فناوری اطلاعات براساس تحلیل سرفصل‌ها و نیازهای بازار کار، پژوهشنامه پردازش و مدیریت دانش اطلاعات، 2(4): 483-511.
همایونی‌راد، راحله.، رهنمای رودپشتی، فریدون.، نیکومرام، هاشم.، نوابخش، مهرداد. (1399). جامعه شناسی حسابداری، دیدگاه‌ها و چالش‌ها: از منظر پارادایم‌های غالب، دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 9(33): 9-24.
مصطفایی، پرستو.، حسینی، سیدعلی. (1400). تحلیل محتوای کیفی گزارش مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها با تأکید بر ذینفعان اجتماعی، پژوهش‌های تجربی حسابداری، 11(3): 79-112
Agostino, D., Bracci, E. & Steccolini, I. (2022). Accounting and accountability for the digital transformation of public services, Financial Accountability & Management, 38(2): 145-151.
Arundel, A.; Bloch, C. & Ferguson, B. (2019). Advancing innovation in the public sector: Aligning innovation measurement with policy goals. Res. Policy, 48, 789–798.
Azizul Islam, M. (2017). Future of Accounting Profession: Three Major Changes and Implications for Teaching and Research, International Federation of Accountants (IFAC), 11(1): 34-65.
Babajani, J., & Madadi, A. (2009). Evaluation of the Possibility of Reform in the Financial Accounting and Reporting System of the Iranian Governmental Universities. Accounting and Auditing Review, 16(2): 3-20. (In Persian).
Baker, C.R. & Persson, M.E. (2021). A Genealogy of Positivist and Critical Accounting Research, Baker, C.R. and Persson, M.E. (Ed.) Historical Developments in the Accountancy Profession, Financial Reporting, and Accounting Theory (Studies in the Development of Accounting Thought, Vol. 25), Emerald Publishing Limited, Leeds, pp. 83-99.
Barker, J. A. (1993). Paradigms: The Business of Discovering the Future. New York: Harper Business.
Barzegar, M., Kurdestani, Gh, R., Ghaemi, M, H. & Bayat, R. (2023). Identifying the drivers of transformation in management accounting, Journal of Management Accounting, 16(59): 145-167. (In Persian).
Beck, C. T. (2019). Introduction to phenomenology: Focus on methodology. Sage Publications
Chua, W, F. (2019). Radical Developments in Accounting Thought? Reflections on Positivism, the Impact of Rankings and Research Diversity, Behavioral Research in Accounting, 31(1): 3-20.
Crystal, D. (1997). A dictionary of linguistics and phonetics (4th Editioned). Cambridge: MA: Blackwell.
De Villiers, C., Hsiao, P.-C.K., Zambon, S. & Magnaghi, E. (2022). Sustainability, Non-Financial, Integrated, and Value Reporting (Extended External Reporting): A conceptual framework and an agenda for future research, Meditari Accountancy Research.
Depraz, N. (2020). Husserlian phenomenology in the light of microphenomenology in Husserl, Kant and transcendental phenomenology. eds. I. Apostolu and C. Serban (Berlin: De Gruyter).
Feghali, Kh, A., Matta, J. & Moussa, S. (2022). Digital Transformation of Accounting Practices and Behavior During COVID-19: MENA Evidence, Journal of Accounting and Management Information Systems, Faculty of Accounting and Management Information Systems, The Bucharest University of Economic Studies, 21(2): 236-269.
Fogarty, T. J. (2014). A dream deferred: Interdisciplinary accounting in the U.S. Accounting, Auditing & Accountability Journal 27(8): 1265–1270.
Fogarty, T. J., & Jonas, G. (2010). The hand that rocks the cradle: Disciplinary socialization at the American Accounting Association’s Doctoral Consortium. Critical Perspectives on Accounting 21 (4): 303–317.
Gauttier, S. (2020). Q-method as a tool to facilitate meaningful public engagement with science, Qualitative Research Journal, 20(1): 86-102.
Gonçalves, M, J, A., da Silva, A, C, F. & Ferreira, C, G. (2022). The Future of Accounting: How Will Digital Transformation Impact the Sector?, Informatics, 9(1): 19-37.
Hannabuss, S. (1988). Knowledge Paradigms and Change, International Journal of Sociology and Social Policy, 8(1): 23-31.
Henwood, K. L. & Pigeon, N, R. (1992). Qualitative research and psychological theorizing. British Journal of Psychology, 83(1): 97-112.
Hogianto, M. (2023). The Role of Technology in Transforming Traditional Accounting into Digital Accounting, 3(1): 1-21.
Homayouni rad, R., rahnamay Roodposhty, F., Nikoomaram, H., & navabakhsh, M. (2020). Accounting Sociology, viewpoints and Challenges: From the perspective of the dominant paradigms. Journal of Management Accounting and Auditing Knowledge, 9(33): 9-24. (In Persian).
Husserl E. (1970). The crisis of European sciences and transcendental phenomenology: An introduction to phenomenological philosophy. Northwestern University Press.
Jenson, R. L. (1998). Reengineering as a Framework For Accounting Systems Study. Review of Business Information Systems (RBIS), 2(4): 1–8.
Kuhn, T. S. (1982). Commensurability, Comparability, Communicability. PSA: Proceedings of the Biennial Meeting of the Philosophy of Science Association, 22(13): 669-688.
Kuhn, T. S. (1996). The Structure of scientific revolutions (3th Edition ed). Chicago: The University of Chicago Press.
Kusumaningtias, R. (2018). Sociological Multiperspectives in Accounting: A Preliminary Study. Accruals: Journal of Accounting, 157-167. https://doi.org/10.1111/auar.12371
Laughlin, R. (1999). Critical accounting: nature, progress and prognosis, Accounting, Auditing & Accountability Journal, 12(1): 73-78.
Mekaoui, S., Brahem, E. & Moalla, H. (2022). The impact of the Tunisian Revolution and internal governance mechanisms on the extent of voluntary information disclosure, Journal of Financial Reporting and Accounting, 20(1): 97-126.
Milian, E.Z.; Spinola, M.D.M. & De Carvalho, M.M. (2019). Fintechs: A literature review and research agenda. Electron. Commer. Res. Appl, 34, 100-133.
Moslemi, S, A. & Nikseresh, M. (2013). The effect of paradigm in accounting scientific development, Advances in Environmental Biology, 7(10): 2920-2925.
Mostafaei, P., & Hosseini, S. A. (2021). Qualitative Content Analysis of Corporate Social Responsibility Reports with Emphasis on Social Stakeholders. Empirical Research in Accounting, 11(3): 79-112. (In Persian).
Norris, E., Kutubi, S., Greenland, S. & Wallace, R. (2024). Counter-accounting and social transformation: Yaṉangu way, Accounting, Auditing & Accountability Journal, 37(4): 957-983.
Payne, T. E. (1997). Describing morphosyntax: A guide for field linguists. Cambridge; New York: Cambridge University Press.
Phornlaphatrachakorn, K. & Na Kalasindhu, K. (2022). Digital Accounting, Financial Reporting Quality and Digital Transformation: Evidence from Thai Listed Firms. The Journal of Asian Finance, Economics and Business, 8(8): 409–419.
Pittroff, E. (2021). The legitimacy of global accounting rules: a note on the challenges from path-dependence theory. Journal of Management and Governance, 25(1): 379–396.
Pittroff, E. (2021). The legitimacy of global accounting rules: a note on the challenges from path-dependence theory, Journal of Management and Governance, 25(2): 379–396
Rautiainen, A. & Scapens, R.W. (2013). Path‐dependencies, constrained transformations and dynamic agency: An accounting case study informed by both ANT and NIS, Qualitative Research in Accounting & Management, 10(2): 100-126.
Reed, P, G. & Faan, R, N. (2020). Moving On: From Metaparadigm to Midparadigm for Knowledge Development, Nursing Science Quarterly, 33(1): 222-246.
Rikhardsson, P. & Yigitbasioglu, O. (2019). Business intelligence & analytics in management accounting research: Status and future focus. Int. J. Account. Inf. Syst. 29(2): 37–58
Schmitz, J. & Leoni, G. (2019). Accounting and auditing at the time of blockchain technology: A research agenda, Aust. Account. Rev, 29, 331–342
Shahbazi, R., Fahimnia, F., & Hakimzadeh, R. (2016). Confirmatory Factor Analysis of IT-based Competency Questionnaire in Information Science & Knowledge Studies, Based on Job Market Analysis. Iranian Journal of Information Processing and Management, 31(2): 483-511. (In Persian).
Spinelli, E. (2005). The Interpreted World: An Introduction to Phenomenological Psychology. Thousand Oaks, CA: Sage Publications, Ltd.
Tiron-Tudor, A., Donțu, A, N. & Bresfelean, V, P. (2022). Emerging Technologies’ Contribution to the Digital Transformation in Accountancy Firms, 11(22): 18-38.
Troshani, I., Locke, J. & Rowbottom, N. (2019). Transformation of accounting through digital standardisation: Tracing the construction of the IFRS Taxonomy, Accounting, Auditing & Accountability Journal, 32(1): 133-162.
Turyahikayo, E. (2021). Philosophical paradigms as the bases for knowledge management research and practice, Knowledge Management and E-Learning, 13(2): 98-125.
Vogel, R. (2009). Paradigm shifts as ideological changes: A Kuhnian view of endogenous institutional disruption, Meyer, R.E., Sahlin, K., Ventresca, M.J. and Walgenbach, P. (Ed.) Institutions and Ideology (Research in the Sociology of Organizations, Vol. 27), Emerald Group Publishing Limited, Leeds, pp. 85-113.
Yang, J., Ying, L. & Xu, X. (2024). Digital transformation and accounting information comparability, Finance Research Letters, 61(2): 56-89.
Yaremko, I, J., Pylypenko, L, M. & Tyvonchuk, O, I. (2016). The Paradigms of Accounting and Financial Reporting, Pobrane z czasopisma International Journal of Synergy and Research, 5(1): 135-146.
Yigitbasioglu, O., Green, P. & Cheung, M.-Y.D. (2022). Digital transformation and accountants as advisors, Accounting, Auditing & Accountability Journal,
Yoon, S. (2020). A Study on the Transformation of Accounting Based on New Technologies: Evidence from Korea, Sustainability, 12(2): 86-112.