معیارهای سنجش کیفیت حسابرسی از دیدگاه استفاده‌کنندگان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری،گروه حسابداری، دانشکده علوم اداری و اقتصادی، دانشگاه فردوسی، مشهد. ایران

2 استاد، گروه حسابداری، دانشکده علوم اداری و اقتصادی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران

3 دانشیار، گروه حسابداری، دانشکده علوم اداری و اقتصادی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران

4 دانشیار، گروه آمار، دانشکده علوم ریاضی، دانشگاه فردوشی، مشهد، ایران.

10.22051/jera.2024.46713.3222

چکیده

به دلیل تعاریف و دیدگاه‌های مختلف کیفیت حسابرسی، معیارهای متفاوتی نیز برای سنجش آن مورد استفاده قرار می‌گیرد که اکثر معیارهای مورد استفاده  به یکی از ابعاد کیفیت حسابرسی اشاره می‌کند و ممکن است دچار خطا شود. در این پژوهش به شناسایی معیارهای قابل اندازه‌گیری و در دسترس سنجش کیفیت حسابرسی از دیدگاه استفاده‌کنندگان پرداخته شده‌است. به منظور دستیابی به هدف پژوهش 18 نفر از حسابداران رسمی عضو جامعه، مدیران مالی، سرمایه‌گذاران و مسئولان تسهیلات بانک‌ها مورد مصاحبه قرار گرفتند و جهت گردآوری، طبقه بندی و تحلیل داده‌های جمع‌آوری شده از روش داده بنیاد و تحلیل تماتیک استفاده شد. پس از انجام مصاحبه‌ها، معیارها در چهار دسته اصلی شاخص‌های تقاضا برای کار حسابرسی- ویژگی‌های شرکت صاحبکار، عوامل ورودی- ویژگی‌های موسسه حسابرسی، فرآیند اجرای حسابرسی و نتایج- گزارش حسابرسی طبقه‌بندی شد. تعداد مقوله‌های اصلی ارائه شده برای طبقه‌بندی‌های مورد نظر جمعا 8 مقوله ارائه شد و برای مقوله‌های اصلی 64 مقوله فرعی و شاخص قابل اندازه‌گیری مطرح شد. همچنین، پس از ارائه مقوله‌های اصلی، فرعی و شاخص‌ها، جهت تاثیر هر شاخص بر کیفیت حسابرسی نیز توسط مصاحبه‌شوندگان ارائه شد. اکثر مصاحبه شوندگان از تاثیر ویژگی‌های محیط صاحبکار بر کیفیت حسابرسی صحبت کردند که متاسفانه این ویژگی‌ها برای سنجش کیفیت حسابرسی مغفول مانده‌است. همچنین شاخص‌های مطرح شده توسط مصاحبه‌شوندگان، بر خلاف اکثر شاخص‌های مطرح شده در پژوهش‌های این حوزه، خاص هر کار حسابرسی بود و با تغییر شرکت صاحبکار بدون تغییر حسابرسی نیز تغییر می‌کند و دیگر تنها مختص به ویژگی‌های حسابرس نمی‌باشد و با اطلاعات در دسترس اکثر استفاده‌کنندگان نیز قابل اندازه‌گیری می‌باشد. لازم به ذکر است از دید مصاحبه شوندگان هیچ کدام از معیارها در 4 طبقه قرارگرفته شده به تنهایی نمی‌تواند نشان دهنده کیفیت حسابرسی باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Audit Quality Measurement Criteria

نویسندگان [English]

  • Hamidreza Rezaei 1
  • Mahdi Moradi 2
  • Mohammad Ali Bagherpour Velashani 3
  • Mahdi Jabbari noghabi 4
1 Ph.D. Student, Department of Accounting, Ferdowsi University, Mashhad, Iran
2 Professor, Department of Accounting, Ferdowsi University, Mashhad, Iran
3 Associate Professor, Department of Accounting, Ferdowsi University, Mashhad, Iran
4 Associate Professor, Department of Statistics, Faculty of Mathematical Sciences, Ferdowsi University, Mashhad, Iran
چکیده [English]

Due to different definitions and views of audit quality, different criteria are used to measure it, and most of the criteria used refer to one of the dimensions of audit quality and may have errors. In this research, the measurable and accessible criteria for assessing audit quality from the users' point of view have been identified. To achieve the goal of the research, 18 members of public accountants, financial managers, investors, and bank facility managers were interviewed, and the foundation data method and thematic analysis were used to collect, classify, and analyze the collected data. Interviews and criteria were classified into four main categories platforms (characteristics of the owner's company), input factors (characteristics of the audit firm), processes, and results. The number of main categories presented for the desired classifications was presented in total 8 categories and 67 sub-categories and measurable indicators were proposed for the main categories. Also, after presenting the main, sub-categories and indicators, the impact of each indicator on audit quality was presented by the interviewees. Most of the interviewees talked about the impact of the characteristics of the employer's environment on the quality of the audit, which unfortunately has been neglected to measure the quality of the audit. Also, the indicators proposed by the interviewees, unlike most of the indicators proposed in the research of this field, were specific to each audit work and change with the change of the company without changing the audit and are no longer specific to the characteristics of the auditor and with the information available to most users. It can be measured

کلیدواژه‌ها [English]

  • Audit quality
  • Audit quality indicators
  • Foundation data method and thematic analysis
آقایی قهی، علیرضا؛ یزدانی، شهره؛ خان‌محمدی، محمدحامد. (1399). مدل مفهومی عوامل موثر بر کیفیت حسابرسی در ایران به روش نظریه پردازی زمینه ای. دانش حسابرسی، 2(80)، 357-382.
بنی مهد، بهمن؛ عربی، مهدی؛ حسن پور، شیوا؛ بزرگمهریان، شاهرخ. (1397). مروری بر معیارهای اندازه‌گیری کیفیت حسابرسی: کاربردها و نقاط ضعف و قوت. پژوهش حسابداری، 8(4)، 35-66.
پور حیدری، امید؛ سلطانی نژاد، احمدصادق؛ سلطانی نژاد، ابراهیم. (1403). اثر مشغله شریک حسابرس بر کیفیت حسابرسی، تاثیر گزارش حسابرس و هزینه سرمایه. پژوهش های تجربی در حسابداری، 14(1)، 115-138.
پوربهرامی، بابک. (1402). تاثیر هوش میان فردی حسابرسان بر کیفیت حسابرسی با نقش میانجی رفتار کارآفرینانه. پژوهش‌های حسابرسی حرفه‌ای، 4(13)، 140-155.
پورطاهراقدم، فرزانه؛ نیکومرام، هاشم؛ رهنمای رودپشتی، فریدون. (1402). تبیین روابط میان کیفیت حسابرسی و کارایی عملیاتی شرکت با در نظر گرفتن معیار تخصص حسابرس در صنعت و حق الزحمه حسابرسی .دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 12(45)، 105-119.
حمصیان کاشانی، زهرا؛ حاجیه، زهره. (1402). تبیین مدل کیفیت اظهارنظر حسابرسی مبتنی بر هوش اخلاقی، هوش معنوی و پیشینه رفتاری شرکای حسابرسی. پژوهش‌های تجربی حسابداری، 13(4)، 165-194.
رضائی، مینا؛ آقایی‌چادگانی، آرزو؛ کمالی، احسان. (1402). بررسی ارتباط بین ابعاد فرهنگ سازمانی و اندازه موسسات حسابرسی با قضاوت و تصمیم گیری حسابرسان. پژوهشهای تجربی حسابداری، 13(4)، 195-220.
سلیمانی، ابوالفضل؛ شکریان‌برنجستانکی، نجمه؛  لاله‌ماژین، مریم. (1402). تاثیر شهرت، حق‌الزحمه و تردید حرفه‌ای حسابرس بر کیفیت حسابرس در مدیریت سود. مطالعات اخلاق و رفتار در حسابداری و حسابرسی، 3(2)، 53-74.
شهرکی، مهنوش؛ اثنی‌عشری، حمیده؛ کارگذار، ابوالفضل. (1402). رابطه اهمیت گروه‌‌های تجاری با کیفیت حسابرسی شرکت اصلی: با تأکید بر ویژگی‌‌های حسابرس. تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 15(59)، 161-180.
قاضی فینی، سیدرضا؛ ابراهیمیان مشهدی، زهره. (1402). بررسی تأثیر کمیته حسابرسی بر کیفیت حسابرسی با در نظر گرفتن نوع صنعت، ملاحظات حقوقی و تنوع جنسیتی .نشریه علمی رویکردهای پژوهشی نوین مدیریت و حسابداری، 7(25)، 155-187.
کریمی شهرکی، مهدی؛ پورعلی، محمدرضا؛ صمدی لرگانی، محمود. (1402). تحلیل نقش واسطه‌ای خودشیفتگی حسابرس بر رابطه بین استراتژی‌های مذاکره با صاحب‌کار و کیفیت حسابرسی. حسابداری مدیریت، 16(57)، 1-22.
مجتهدزاده، ویدا؛ آقایی، پروین. (1383). عوامل موثر بر کیفیت حسابرسی مستقل از دیدگاه حسابرسان مستقل و استفاده‌کنندگان. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 11(4)، 53-76.
محمدرضایی، فخرالدین؛ فرجی، امید. (1398). معمای سنجش کیفیت حسابرسی در پژوهش‌های آرشیوی: نقد و ارائه پیشنهادات برای محیط پژوهشی ایران، بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 1(16)، 51-70.
 
Al-Hadrami A; Rafiki A; Sarea A. (2020). The impact of an audit committee’s independence and competence on investment decision: A study in Bahrain. Asian Journal of Accounting Research, Vol.5, No 2, PP. 299–313.
Al-Qatamin. Z, Salleh. (2020). Audit quality: A literature overview and research synthesis. Journal of Business and Management, Vol. 22, No. 2, PP. 56-66.
Carolita, M.K & Rahardjo, S.N. (2012). Pengaruh penga laman kerja, independensi, objektifitas, integritas, kompetensi, da n komitmen organisasi terhadap kualitas hasil audit. Diponegoro Journal of Accounting, Vol. 1, No. 1, PP. 1-11, http://ejournal-s1.undip.ac.id/index.php/accounting.
Chen, K. Y., Lin, K. L., & Zhou, J. (2005). Audit quality and earnings management for Taiwan IPO firms. Managerial Auditing Journal, Vol. 20, No. 1, PP. 86-104.
DeAngelo, L. (1981). Auditor Size and Audit Quality. Journal of Accounting and Economics, Vol. 3,No. 3, PP. 183-199.
DeAngelo, L. E. (1981). Auditor independence, low balling and disclosure regulation. Journal of Accounting and Economics, Vol. 3, No. 2, PP. 113–127.
DeFond, M. & J. Zhang. (2014). A review of archival auditing research. Journal of Accounting and Economics, Vol. 58, No. 2–3, PP. 275–326.
Eshleman, J.D. & Guo, P. (2014). Abnormal Audit Fees and Audit Quality: The Importance of Considering Managerial Incentives in Tests of Earnings Management. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 33(1), p.117-138
Faysal S., Salehi M., & Moradi M. (2021). Impact of corporate governance mechanisms on the cost of equity capital in emerging markets. Journal of Public Affairs, Vol. 21, No. 2.
International Auditing and Assurance Standards Board (IAASB). (2014). A framework for audit quality Key elements that create an environment for audit quality. http://www.ifac.org/system/files/publications/files/A-Framework-forAudit-Quality-Key-Elements-that-Create-an-Environment-for-Audit-Quality-2.pdf.
International Forum of Independent Audit Regulators (IFIAR). (2015, March 3). Report on 2014 survey of inspection findings. https://www.ifiar.org/?wpdmdl = 2064.
Johnson, V. E., Khurana, I. K. & Reynolds, J. K. (2002). Audit-firm tenure and the quality of financial reports. Contemporary Accounting Research, Vol. 19, No. 4, PP. 637–660.
Krishnan, J., & Schauer, P. C. (2000). The differentiation of quality among auditors: Evidence from the not-for-profit sector. Auditing: A Journal of Practice & Theory, Vol. 19, No. 2, PP. 9-25.
Kronenberger, S. & Plietzsch, E. (2017). The auditor’s reputation and its effect on audit quality and audit premia. Discussion paper, German Economic Association of Business Administration.
Lennox, C. & Pittman, J, (2010). Big Five audits and accounting fraud.Contemporary Accounting Research, Vol. 27, No. 1, PP. 209–247.
Lennox, C., & Wu, J. Sh. (2022). A review of China-related accounting research in the past 25 years. Journal of Accounting and Economics, Vol. 74, No. 2-3, PP. 1-51.
Lennox, C., Wang, Z. T., & Wu, Xi. (2018). Earnings management, audit adjustments, and the financing of corporate acquisitions: Evidence from China. Journal of Accounting and Economics, Vol. 65, No. 1, PP. 21-40.
Liou, F. & Yang, C. (2008). Perdicting business failure under the existence of fraudulent financial reporting. International Journal of Accounting and Information management, Vol. 16,  No. 1, PP. 74-86.
Maguire, M, & Delahunt, B. (2017). Doing a Thematic Analysis: A Practical, Step-by-Step Guide for Learning and Teaching Scholars. All Ireland Journal Of Higher Education (AISHEJ), Vol. 9, No. 3, PP. 3351-3364, URL: http://ojs.aishe.org/index.php/aishe-j/article/view/335.
Okolie, A. O. (2014). Accrual – Based Earnings Management, Corporate Policies and Managerial Decisions of Quoted Companies in Nigeria. Research Journal of Finance and Accounting. Vol. 5, No. 2, PP. 1-14, https://www.iiste.org/Journals/index.php/RJFA/article/view/10674.
Salloum C., Azzi G., & Gebrayel E. (2014). Audit committee and financial distress in the middle east context: Evidence of the Lebanese financial institutions. International Strategic Management Review, Vo. 2, No. 1, PP. 39–45.
Schein, E. H. (2017). Organizational culture and leadership (Vol. 5). Wiley – The Jossey-Bass Business & Management Series.
Singh, S.K., Gupta, S., Busso, D. & Kamboj, S. (2021). Top management knowledge value, knowledge sharing practices, open innovation and organizational performance. Journal of Business Research, Vol. 128, No. 1, PP. 788-798.
Sukriah. (2009). Pengaruh pengalaman kerja, independensi, obyektifitas, integritas dan kompetensi terhadap kualitas hasil pemeriksaan. Paper presented at the Simposium Nasional Akuntansi XII (SNA12), Universitas Sriwijaya,
Sun, J., Wang, J., Kent, P. & Qi, B. (2020). Does sharing the same network auditor in group affiliated firms affect audit quality?. Journal of Accounting and Public Policy, Vol. 39, No. 1, PP. 106711.
Zureigat. Q M. (2011). The Effect of Ownership Structure on Audit Quality: Evidence from    Jordan. International Journal of Business and Social Science. Vol.  2, No.  10, PP. 38-46.