بررسی نقش عدم اطمینان بر رابطه میان احساسات سرمایه گذاران و سوگیری رفتاری مدیران در پیش بینی سود

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حسابداری، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران.

2 استادیار گروه حسابداری، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران.

3 دانشیار گروه حسابداری، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران

چکیده

ادبیات مالی رفتاری شواهدی را ارائه می دهد که مدیران شرکتها از سوگیری رفتاری مصون نبوده و دارای ویژگی های شخصیتی همچون بیش اعتمادی، زیان گریزی، داشته بیش نگری و ... هستند. از سوی دیگر شرکت‌ها همواره از طرف محیط فعالیتشان تحت تأثیر عدم اطمینان‌های محیطی قرار می‌گیرند. این عدم اطمینان‌ها فعالیت‌های عملیاتی و گزارشگری مالی بویژه پیش بینی سود را تحت تأثیر قرار می‌دهد. پیش بینی سود می تواند تحت تاثیر احساسات سرمایه گذاران باشد که اغلب از باورهای ذهنی یا سایر اطلاعات غیرمرتبط با ارزش سهام، سرچشمه می گیرد و می تواند موجب واکنش های افراطی یا تفریطی سرمایه گذاران به اخبار خوب یا بد به ارزش واقعی سهام شود. این پژوهش برای اولین بار در کشور به بررسی نقش عدم اطمینان بر رابطه میان احساسات سرمایه گذاران و سوگیری رفتاری مدیران در پیش بینی سود می پردازد. در این پژوهش احساسات سرمایه گذاران بوسیله شاخص های ارائه شده توسط بیکر و ورگلر(2007) و سوگیری رفتاری مدیران در پیش بینی سود از طریق تفاوت بین سود پیش بینی شده هر سهم و سود واقعی محاسبه گردیده است. تجزیه و تحلیل اطلاعات و آزمون فرضیه‌های پژوهش توسط مدل های رگرسیونی چند متغیره و داده های ترکیبی در یک نمونه آماری متشکل از 76 شرکت تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار طی سال های 1388 الی 1396 صورت پذیرفت. نتایج نشان داد احساسات سرمایه گذاران رابطه ی معکوس و معناداری با سوگیری مدیران در پیش بینی سود دارد، بعبارت دیگر هنگامیکه احساسات سرمایه گذاران مثبت و خوش بینانه است، سوگیری مدیران در پیش بینی سود کم ولی خوش بینانه است. همچنین عدم اطمینان محیطی بعنوان یک عامل تعدیلگر موجب تقویت این رابطه نمی گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating The Role of Uncertainty on The Relationship Between Investors' Sentiment and Managers' Behavioral Bias in Earnings Forecasting

نویسندگان [English]

  • meisam vahedian 1
  • abolghasem masihabadi 2
  • Ali reza mehrazin 2
  • Mohammad reza Shoorvarzi 3
1 Ph.D. Student in accounting Neyshabur Branch , Islamic Azad University, Neyshabur , Iran.
2 Department of Accounting, Neyshabur Branch , Islamic Azad University, Neyshabur , Iran.
3 Department of Accounting, Neyshabur Branch , Islamic Azad University, Neyshabur , Iran.
چکیده [English]

Behavioral financial literature provides evidence that company managers are not immune to behavioral bias and have personality traits such as overconfidence, loss avoidance, overconfidence, and so on. On the other hand, companies are always affected by environmental uncertainties in terms of their operating environment. These uncertainties affect operations and financial reporting, especially earnings forecasting. Earnings forecasting can be influenced by investors' feelings, which often stem from subjective beliefs or other information unrelated to stock value, and can lead to extreme or deviant reactions of investors to good or bad news about the true value of stocks. For the first time in the country, this study examines the role of uncertainty on the relationship between investors 'feelings and managers' behavioral bias in profit forecasting. In this study, investors 'feelings have been calculated by indicators provided by Baker and Vergler (2007) and managers' behavioral bias in profit forecasting through the difference between projected earnings per share and actual earnings. Data analysis and testing of research hypotheses were performed by multivariate regression models and combined data in a statistical sample consisting of 76 manufacturing companies listed on the stock exchange during the years 2009 to 2017. The results showed that investors 'feelings have an inverse and significant relationship with managers' bias in profit forecasting. In other words, when investors 'feelings are positive and optimistic, managers' bias in earning forecasting is low but optimistic. Also, environmental uncertainty as a moderating factor does not strengthen this relationship.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Investors sentiment
  • managers' behavioral bias
  • environmental uncertainty
  • earnings forecast
برزگر خاندوزی، عابدین؛ گرکز، منصور؛ سعیدی، پرویز؛ معطوفی، علیرضا. (1399). شناسایی عوامل محیطی و انسانی موثر بر پذیرش حسابداری ابری به روش تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدیپژوهش های تجربی حسابداری، 2(10):51-70.
بهار مقدم، مهدی، پورحیدری، امید، جوکار، حسین. (1398). بررسی تأثیر تمایلات سرمایه‎گذاران بر نرخ رشد سود مورد انتظار. دانش مالی تحلیل اوراق بهادار 12(42), 17-33.
پمپین، میشل ام، (1388)، دانش مالی رفتاری و مدیریت دارایی، مترجم:احمد بدری، تهران،کیهان.
جامعی، رضا؛ رستمیان، آزاده.(1395). تأثیر تخصص مالی اعضای کمیته حسابرسی بر ویژگی های سود پیش بینی شده، پژوهش­های حسابداری مالی و حسابرسی، 8(29):18-1.
حجازی، رضوان؛ محمودی، محمد؛ شیخی، هادی. (1390). تأثیر عدم اطمینان های محیطی بر اجزای سود شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهش­های تجربی حسابداری، 1(2)، 27-48.
حیدری، مهدی؛ رنجبری، علی. (1394). بررسی تاثیر پاداش هیئت مدیره بر پیش بینی سود. دانش حسابرسی، 20(58):204-189.
حیدرپور، فرزانه؛ پورزاد، رضا. (1395). تاثیرات تخصص کمیته حسابرسی بر کیفیت پیش بینی سود مدیریت و خوش بینی مدیریت، مطالعات اقتصاد، مدیریت مالی و حسابداری، 2(3): 46-36.
دستگیر، محسن؛ سجادی، سید حسین؛ ثابت، حسین. (1386).  عوامل موثر بر سوگیری مدیران در پیش بینی سود. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، 26(1): 1-17.
درویشی، میلاد؛ ساعی، محمدجواد؛ کاردان, بهزاد. (1398). بررسی عوامل موثر بر سوگیری بودجه ای مدیران. پیشرفت‌های حسابداری، 2(11): 115-117.
رحمانی نصر آبادی، محمد. (1387). عوامل مؤثر بر دقت سود پیش بینی شده توسط شرکت ها. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اقتصادی و اداری دانشگاه مازنداران؛
زارعی, علی؛ دارابی, رویا. (1397). تأثیر گرایش‌های احساسی سرمایه‌گذاران بر افشای اختیاری در بازار سرمایه ایران.  پژوهشهای حسابداری مالی وحسابرسی، 37(10): 131-158.
ستایش، محمد حسین؛ شمس الدینی، کاظم. (1395). بررسی رابطه‌ی بین گرایش احساسی سرمایه گذاران و قیمت سهام شرکتهای پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران. پیشرفت‌های حسابداری، (1)8، 125-103.
سدیدی، مهدی؛ ابراهیمی درده، سجاد. (1389). عدم اطمینان محیطی و استفاده مدیران از اقلام تعهدی اختیاری. مطالعات تجربی حسابداری مالی، 32(8): 103-119.
شعری، صابر؛ حساس یگانه، یحیی؛ سدیدی، مهدی؛ نره ئی، بنیامین. (1395). تصمیم گیری احساسی سرمایه گذاران، حاکمیت شرکتی و کارائی سرمایه گذاری. فصلنامه حسابداری مالی، ۸ (۳۲):
۱-۳۷.
شعری، صابر؛ مرفوع، محمد. (1386). رابطه درصد اعضای غیرموظف در ترکیب هیئت مدیره و سرمایه گذاران نهادی با پیش بینی سود شرکتها. مطالعات تجربی حسابداری مالی، 5(17): 63-104.
فخاری، حسین؛ حسن نتاج کردی، محسن. (1397). اثر تعدیل کنندگی راهبری شرکتی بر ارتباط بین رقابت در بازار محصول و کیفیت سود پیش بینی شده توسط مدیریت. پژوهشهای حسابداری مالی وحسابرسی، 38(10): 236-209.
کاردان، بهزاد؛ ودیعی، محمدحسین؛ آرانی، محمدحسین. (1396). نقش احساسات (احساسات و هیجانات) سرمایه­گذاران در ارزش گذاری شرکت، دانش حسابداری، 8(4): 7-35.
مرفوع، محمد؛ حسنی القار، مسعود. (1396). رابطه کیفیت اقلام تعهدی و عدم تقارن اطلاعاتی در شرایط عدم اطمینان محیطی، دانش حسابرسی، 17(68): 149-167.
مرادی، محمد؛ آذرنیا، مریم؛ حسین زاده، سهراب. (1396). تاثیر دفعات بازنگری پیش‌بینی سود
هر سهم بر نقدشوندگی، هزینه سرمایه سهام عادی و ارزش شرکت. دانش حسابداری مالی، 1(4):
78-61.
نیکومرام، هاشم، سعیدی، علی، مهرانی، کیارش. (1395). آزمون راهبردهای های سرمایه گذاری مبتنی بر مالی رفتاری. دانش سرمایه‌گذاری، 5(20), 39-66.
نمازی، محمد؛ زراعتگری، رامین. (1399). بررسی اطلاعات حسابداری مورد علاقه سرمایه‌گذاران فعال در بورس اوراق بهادار تهران بر اساس تیپ شخصیتی آنان. پژوهش های تجربی حسابداری، 4(10)، 26-50.
Bagella, M. Bechetti, L. & Ciciretti, R. (2007). Earning Forecst Error in US
and European Stock Markets. The European Journal of Finance, 13(2),
105-122.
Baker, M., Stein, J.C. (2004). Market liquidity as a sentiment indicator. Journal of Financial Markets, 7(3), 271-299.
Baker, M. Wurgler, J. (2006). Investor sentiment and the cross-section of stock returns. Journal of Finance, 61(4), 1645-1680.
Baker, M. Wurgler, J. (2007). Investor sentiment in the stock market. Journal of Economic Perspectives, 21(2), 129-151.
Bahar Moghadam, M. Pourheidari, O. & Jokar, H. (2018). Investigating the effect of investors' desires on the expected profit growth rate. Financial knowledge of securities analysis 12(42), 17-33.
Barzegar Khandouzi, A. Garkaz, M. Saeedi, P. & Matoufi, A. (2020). Environmental and Human Factors Affecting the Cloud Accounting Application Empirical. Accounting Research, 2(10): 51-70. (In Persian).
Bergman, N. & Roychowdhury, S. (2008). Investor sentiment and corporate disclosure. Journal of Accounting Research, 46(5), 1057–1083.
Brown, N. Christensen, T. Elliott,W.,& Mergenthaler, R. (2012). Investor sentiment and pro forma earnings disclosures. Journal of Accounting Research, 50(1), 1–40.
Brown, G., & Cliff, M. (2004). Investor sentiment and the near-term stock market. Journal of Empirical Finance, 11 (1): 1–27.
Cadman, T. Maraseni, T. Breakey, H. L_opez-Casero, F. Ma, H.O. (2016).  Governance values in the climate change regime: stakeholder perceptions of REDD legitimacy at the national level. Forests, 7 (10), 2-12.
Chen, F. Hope, O. K. Li, Q. & Wang, X. (2011). Financial reporting quality and investment efficiency of private firms in emerging. The Accounting Review, 86(4), 1255-1288.
Cornell, B. Landsman, W. & Stubben, S. (2014). Accounting information, investor sentiment and market pricing. Journal of Law, Finance, and Accounting (JLFA), 1-31.
Darvish, M. Saei, M.J. & Kardan, B. (2019). Investigating the effective factors on managers' budget bias. Accounting Advances, 11 (2): 117-150. (In Persian).
Gong, G., L. U. Li and H. Xie, (2009). The Association between Management Earnings Forecast Errors and Accruals. The Accounting Review, 84 (1), 497-530
Haidarpour, F. & Pourzad, R. (2015). Effects of Audit Committee Expertise on the Quality of Management Profit Forecasting and Management Optimism. Economic Studies, Financial Management and Accounting, 2 (3): 46-36. (In Persian).
Hejazi, R. Mahmoudi, M. & Sheikhi, H (2011). The Impact of Environmental Uncertainties on the Profit Components of Companies Listed on the Tehran Stock Exchange. Empirical accounting research, 1(2): 48-27. (In Persian).
Heydari, M. & Ranjbari, A. (2015). Study of the effect of board remuneration on earnings forecast. Auditing Knowledge, 20(58): 204-189. (In Persian).
Hribar, P. & McInnis, J. (2012). Investor sentiment and analysts’ earnings forecast errors. Management Science, 58(2), 293–307.
Hurwitz,H. (2018). Investor sentiment and management earnings forecast bias. Journal of business finance & accounting, 166-183.
Jamei, R. & Rostamian, A. (2015). The Impact of Financial Expertise of Audit Committee Members on Predicted Profit Characteristics. Financial Accounting and Auditing Research, 8(29): 18-1. (In Persian).
Kardan, B. Wadii, M.H. & Arani, M.H. (2017). The role of investors' feelings (emotions and feelings) in the valuation of the company. Accounting Knowledge, 8(4): 7-35 (In Persian).
Kato, K. Skinner, D.J. & Kunimura, M. (2009). Management forecasts in Japan: An empirical study of forecasts that are effectively mandated. The Accounting Review, 84(5), 1575-1606.‏
Kim, J.S. Kim, D.H. Seo, S.W. (2016). Investor sentiment and return predictability of the option to stock volume ratio. Financial Management, 46, 767-796.
Latan, H. Jose C. Charbel, L.J. Ana, F.W. & Samuel, S.M. (2018). Effects of environmental strategy, environmental uncertainty and top management's commitment on corporate environmental performance: The role of environmental management accounting. Journal of Cleaner Production, 80, 297-306.
Lonkani, R. (2019). Gender differences and managerial earnings forecast bias: Are female executives less overconfident than male executives? Emerging Markets Review, 38, 18-34.
Luo, M., Jiang, D.X., Cai, J. (2014). Investor sentiment, product features, and advertising investment sensitivities. Asia-Pacific Journal of Financial Studies, 43(6), 798-837.
Moradi, M. Azarnia, M. Hosseinzadeh, S. (2017). The Impact of Per Share Earnings Forecast Review on Liquidity, Cost of Ordinary Stock Capital, and Company Value. Knowledge of Financial Accounting, 4 (1): 61-78. (In Persian).
Nikumram, Hashem, Saidi, Ali, Mehrani, Kiaresh. (2015). Testing investment strategies based on behavioral finance. Investment Knowledge, 5(20), 39-66. (In Persian).
Ota, k. (2006). Analysts awareness of systematic bias in management
earnings forecasts: Empirical evidence from Japan, working paper,
Musashi University.
Pompin, Michelle M. (2009). Behavioral Financial Knowledge and Asset Management. Translator: Ahmad Badri, Tehran, Kayhan. (In Persian).
Rakow. KC. (2010). The Effect of Management earnings forecast Characteristics On cost of equity capital, Advance in Accounting in corporating advance in international accounting. 26, 37-46.
Rahmani, N. M. (2008). Factors Affecting the Accuracy of Profits Predicted by Companies. Master Thesis, Faculty of Economics and Administrative Sciences, Mazandaran University. (In Persian).
Rogers, J. L. & P. C. Stocken. (2005). Credibility of management forecasts. The Accounting Review, 80(4):1233–1260.
Sadidi, M. & Ebrahimi Dardeh, S. (2010). Environmental uncertainty and managers' use of optional accruals. Empirical Studies in Financial Accounting, 8(32): 103-119 (In Persian).
Sharee, S. Hasasygane, Y. Sadidi, M. & Narei, B. (2016). Investors' Emotional Decision Making, Corporate Governance and Investment Efficiency. Financial Accounting Quarterly. 8 (32): 1-37. (In Persian).
Sharee, S. Marfou, m. (2008). The relationship between the percentage of non-executive members in the composition of the board of directors and institutional investors with the profit forecast of companies. Quarterly Journal of Accounting Studies, 5(17): 104-63. (In Persian).
Stayesh, M.H. & Shams al-Dini, K. (2017). 'Study of the relationship
between investors' emotional disposition and stock prices of companies
listed on the Tehran Stock Exchange', Accounting Advances, (1)8:
125-103. (In Persian).
Zarei, A. & Darabi, R. (2018). The effect of investors' emotional tendencies on voluntary disclosure in the Iranian capital market. Financial Accounting and Auditing Research, 10 (37): 131-158. (In Persian).
Zhu, B. & Niu, F. (2016). Investor sentiment, accounting information and stock price: Evidence from China. Pacific-Basin Finance Journal, 38(3), 125-134.