کاربرد روش های یادگیری ماشین جهت پیش‌بینی ارزش شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل، بابل، ایران

2 مدیر گروه حسابداری دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی بابل، بابل، ایران

3 استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل، بابل، ایران

4 استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل، بابل، ایران

چکیده

ارزش شرکت برای سهامداران، سرمایه‌گذاران، مدیران، اعتباردهندگان و سایر ذینفعان در ارزیابی آن‌ها از آینده شرکت و تأثیر آن در برآورد ریسک و بازدهی سرمایه‌گذاری و قیمت سهام اهمیت به سزایی دارد. برآورد ارزش آتی شرکت‌ها همواره یکی از دغدغه‌های سرمایه‌گذاران بوده است و در این راه ابزارهای مالی متفاوتی به­کار گرفته ‌شده است. هدف این پژوهش تبیین ارزش شرکت با استفاده از متغیرهای عملکرد، نظام راهبری و کمیته حسابرسی با کمک روش یادگیری ماشین لارس و همچنین پیش‌بینی ارزش شرکت با استفاده از روش خطی لاسو و غیرخطی فرآیند گوسی جهت کمک به تصمیم‌گیری مدیران و سرمایه‌گذاران می‌باشد. بدین منظور از اطلاعات 208 سال شرکت پذیرفته­شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره مالی هفت ‌ساله 1390 الی 1396 استفاده‌ شده است. نتایج اولیه پژوهش نشان­داد که معیارهای عملکرد نسبت به گروه معیارهای نظام راهبری و کمیته حسابرسی توانایی بالاتری جهت تبیین ارزش شرکت دارند و همچنین نتایج دیگر پژوهش حاکی از قدرت بالای روش‌های یادگیری ماشین جهت پیش‌بینی ارزش شرکت به‌ویژه روش غیرخطی فرآیند گوسی نسبت به روش خطی لاسو می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Application of Machine Learning Methods (GPR-LASOO) To predict the Value of Firms Listed in Tehran Stock Exchange

نویسندگان [English]

  • hasan hashmi 1
  • iman dadashi 2
  • hamid reza gholamnia 3
  • mahmoud yahyazadefard 4
1 phd student, Islamic Azad University,Babol branch, Babol, Iran.
2 Assistant Professor of Accounting, Islamic Azad University,Babol branch, Babol, Iran.
3 Assistant Professor of Accounting, Islamic Azad University,Babol branch, Babol, Iran.
4 Professor of Accounting, Islamic Azad University,Babol branch, Babol, Iran.
چکیده [English]

The value of a firm is important for shareholders, investors, managers, creditors and other stakeholders in order to assess its future and to estimate the risk and return on investment and stock prices. Investors have always concerns about estimating the future value of firms and they use various financial instruments in this regard. The purpose of this research is to explain the value of a firm using performance, management system and audit committee variables and applying the Lars machine learning method, as well as to forecast the value of the firm using the Lasso linear and Gaussian process nonlinear methods to help decision makers and investors. For this purpose, data is collected from 208 years/firms listed in Tehran Stock Exchange during the seven financial period of 2011-2017. The preliminary results of the research show that performance criteria are more capable of explaining the value of a firm than the group of criteria of the management system and the audit committee. Also other results of the research indicate the high power of machine learning methods for forecasting the value of a firm, in particular, the Gaussian process nonlinear approach as compared to the linear method of the Lasso is. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Company Value
  • Performance Criteria
  • Management System Criteria
  • Audit Committee Criteria
  • Machine Learning Method
ابراهیمی کردلر، علی؛ حسن بیگی، وحید؛ غواصی کناری، محمد. (1397). بررسی تأثیر نقاط ضعف کنترل­های داخلی بر عملکرد و ارزش شرکت، دانش حسابداری مالی، 29، 45-68.
آزادی، مهدی؛ ترکمندی، شاهین. (1397). بررسی تأثیر ویژگی‌های کمیته حسابرسی بر ارزش شرکت­های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران، منتشر شده در دومین همایش بین المللی مدیریت، حسابداری و اقتصاد در توسعه پایدار.
احدیان پور پروین، دنیا. (1390). رابطه شاخص­های ارزیابی عملکرد با ارزش ایجاد شده سهامداران در شرکت­های رشدی و ارزشی، دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، 4 (4)، 89-109.
باباجانی، جعفر؛ تقوا، محمدرضا؛ بولو، قاسم؛ عبدالهی، محسن. (1398). پیش بینی قیمت سهام در بورس تهران با استفاده از شبکه عصبی بازگشتی بهینه شده با الگوریتم کلونی زنبور عسل مصنوعی، راهبرد مدیریت مالی دانشگاه الزهرا، 7 (2)، 132-150.  
جامعی، رضا؛ رستمیان، آزاده. (1395). تأثیر تخصص مالی اعضای کمیته حسابرسی بر ویژگی‌های سود پیش بینی شده، پژوهشهای حسابداری مالی و حسابرسی، 29، 1-17.
حجازی، رضوان؛ حسینی، عارفه. (1385). مقایسه رابطه ارزش افزوده بازار و ارزش افـزوده اقتـصادی بـا معیـارهای حسـابـداری در بورس اوراق بهادار تهران، پژوهشنامه اقتصادی،  6 (23) ، 237-262.
چالاکی، پری؛ یوسفی، مرتضی. (۱۳۹۱). پیش بینی مدیریت سود را با استفاده از درخت تصمیم گیری، مطالعات حسابداری و حسابرسی، 1، 1-19.
حجازی، رضوان؛ محمدی، شاپور؛ اصلانی، زهرا؛ آقاجانی، مجید. (1391). پیش‎بینی مدیریت سود با استفاده از شبکه عصبی و درخت تصمیم در شرکت‎های پذیرفته­شده در بورس اوراق بهادار تهران، بررسی­های حسابداری و حسابرسی، 19 (68)، 31-46.
حسنی القار, مسعود؛ مرفوع, محمد. (1396). بررسی تأثیر توانایی مدیریت بر سیاست تقسیم سود. پژوهش‌های تجربی حسابداری, 7 (1) , 103-129
حساس یگانه، یحیی؛ مولودی، عبدا... (1390). رابطه حاکمیت شرکتی و ارزش ایجادشده برای سهام‌داران، مطالعات مدیریت صنعتی، 9 (23)، 233-261.
حقیقی، یاسر؛ محمودی، ابوالفضل؛ رفیعی، آزاده؛ کریمیان مقدم، محسن. (1392). بررسی رابطه رتبه حاکمیت شرکتی با عملکرد عملیاتی و ارزش شرکت‌ها، یازدهمین همایش ملی حسابداری ایران، مشهد، دانشگاه فردوسی مشهد.
خطیری, محمد؛ تقی پوریان, یوسف, غلامی جمکرانی, رضا, جهانگیر نیا, حسین. (1398). ویژگی‌های شخصیتی، هوش مالی مدیران و عملکرد شرکت. دانش حسابداری مالی, 6 (3) , 141-165
خدادادی، ولی؛ تاکر، رضا. (1391). تأثیر ساختار حاکمیت شرکتی بر عملکرد مالی و ارزش شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران، تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 15، 1-26.
داداشی ایمان؛ کردمنجیری سجاد, برادران مریم. (1397). تاثیر ساختار حسابرسی داخلی بر احتمال تقلب در صورت های مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، دانش حسابرسی، 18 (70)، 159 - 178.
رحیمیان، نظام الدین؛ بابایی، فاطمه؛ جهانگیری، حسین. (1395). بررسی رابطه بین معیارهای عملکرد و ارزش شرکت، پژوهش‌های کاربردی در گزارشگری مالی، 5 (8)، 51-72.
صالحی، اله کرم. (1399). تأثیر مالکیت نهادی بر شاخص‌های ارزیابی عملکرد مبتنی بر اجزای سود باقیمانده و بازار. دانش مالی تحلیل اوراق بهادار, 13 (46) , 1-14.
صالحی مهدی؛ فرخی پیله رود، لاله. (1397). پیش بینی مدیریت سود با استفاده از شبکه عصبی و درخت تصمیم، بررسی‌های حسابداری مالی وحسابرسی، 10 (37)، 1-24.
طالب نیا، قدرت.. ؛ رجب دری، حسین. (1397). تأثیر کمیته حسابرسی بر ریسک سقوط قیمت سهام: با نگاهی به افشای داوطلبانه اخلاق، پژوهش‌های حسابداری مالی، ۱ (۳۵)
فدایی نژاد، محمد‌اسماعیل ؛ خلیلی، محمدرضا، سعادتمند، محمد‌. (1392). الگو شناسی آهنگ ‌تغییر در ‌ارزش ‌افزوده ‌اقتصادی، مدیریت راهبردی، 115، 15-129.
فخاری، حسین؛ ایرانی، محمد، باباجانی‌زاده میرکلائی، فاطمه. (1400). وجه نقد مازاد، تداوم معاملات و ارزش شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه علمی تخصصی رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری, 5 (54) , 87-103
کاردان، بهزاد ؛ ودیعی؛ محمدحسین، ذوالفقارآرانی، محمدحسین. (1396). نقش تمایلات رفتاری (احساسات و هیجانات) سرمایه‌گذاران در ارزش‎گذاری شرکت، دانش حسابداری، 8 (4)، 7-35.
کارگر، حامد؛ زنگنه، سمیه. (1397). تأثیر استراتژی کسب و کار بر رابطه بین ریسک­پذیری و ارزش شرکت، فصلنامه چشم انداز حسابداری و مدیریت 1 (3)، 14-27.
مشایخی، بیتا؛ حسین پور، امیرحسین. (1395). بررسی رابطه بین مدیریت سود واقعی و مدیریت سود تعهدی در شرکت‌های مشکوک به تقلب بورس اوراق بهادار تهران، مطالعات تجربی حسابداری،  13 (49) ، 29-52 
نوبخت, یونس؛ آجار, ملک. (1399). تأثیر مدیریت سود تعهدی و واقعی بر ارزش شرکت: پژوهشی در شرکت‌های پذیرفته ‌شده در بورس اوراق بهادار تهران. تحقیقات مالی, 22 (4) , 568-593.
Abbott, L. J. , Parker, S. & Peters, G. (2004). Audit committee characteristics and restatements. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 23 (1) , 69–88.
Anderson, R. C. , Mansi, S. A. and Reeb, D. M. (2004). Board characteristics, accounting report integrity, and cost of debt. Journal of Accounting and Economics, 37, 315-342.
Azadi, Mehdi, Turkmandi, Shahin. (2018). Investigating the Impact of Audit Committee Characteristics on the Value of Companies Accepted in Tehran Stock Exchange, Published at the 2nd International Management Conference. Accounting and Economics in Sustainable Development. (In Persian).
Ahadian Poor Parvi، Dunia. (2011). The Relationship Between created shareholder value (csv) and Performance Evaluation Measures in Growth and Value Companies. Financial Knowledge of Securities Analysis 4 (4) , 89-109. (In Persian).
Babajani، Jafar ؛ Taghva Mohammadreza؛ blue، ghasem ؛ Abdollahi، Mohsen. (2019). forecasting stock prices in tehran stock exchange using recurrent neural network optimized by artificial bee colony algorithm. Journal of Financial Management Strategy، 7 (2)، 132-150. (In Persian).
Behzad Kardan; Mohammad Hossein Vadeei; Mohammad Hossein ZolfagharArani. (2017). The role of behavioral tendencies (sentiment) of investors in valuation of the company. Journal of Accounting Knowledge، 8 (4) , 7-35 (In Persian).
Bansal. N, A, K. Sharma. (2016). Audit committee, corporate governance and firm performance. International Journal of Economics and Finance; 8 (3).
Brown, L. , M. Caylor. (2006). Corporate governance and firm operating performance. Working Paper, Georgia State University.
Carcello, J. V. and Neal, T. L. (2000). Audit committee composition and auditor reporting. The Accounting Review, 75 (4) , 453-467.
Chalaki, Peri and Yousefi, Morteza. (2012). Profit Earnings Forecasting Using Decision Tree. Accounting and Auditing Studies, 1, 1-19. (In Persian).
Chabachib, Mochammad and Hersugondo, Hersugondo and Ardiana, Erna and Pamungkas, Imang. (2020). Analysis of Company Characteristics of Firm Values: Profitability as Intervening Variables, International Journal of Financial Research, (1) 1 ,60-70.
Chih, F. , yen, J. (2009). Earnings management prediction: a pilot study of combining neural networks and decisiontrees. Expert Systems with Applications, 36, 7183-7191.
Disraeli Asante-Darko, Bright Adu Bonsu, Samuel Famiyeh, Amoako Kwarteng, Yayra Goka. (2018). Governance structures, cash holdings and firm value on the Ghana stock exchange. Corporate Governance: The International Journal of Business in Society, https://doi. org/10. 1108/CG-07-2017-0148.
Darmawan, I. P. E. , Sutrisno; T. , & Mardiati, E. (2019). Accrual Earnings Management and Real Earnings Management: Increase or Destroy Firm Value? International Journal of Multicultural and Multireligious Understanding, 6 (2) , 8–19.
Daraei ,M,. Jannat ,M. (2016). Investigating the effects of profit smoothing on the economic added value of chemical and pharmaceutical companies listed on the Tehran Stock Exchange. Auditing knowledge of the sixteenth, 63 ,191-167. (In Persian).
Dadashi, I,. Kurd Manjiri, S,. brothers, M. (2018). The effect of internal audit structure on the probability of fraud in the financial statements of companies listed on the Tehran Stock Exchange. Auditing knowledge. 18 (70) : 159-174. (In Persian).
Dittmar, A. , and J. Mahrt-Smith. (2007). Corporate governance and the value of cash holdings. Journal of Financial Economics 83 (3) : 599−634.
 Ebrahimi Kordlar, Ali;  Hasanbeigy, Vahid ; Ghavasi Kenari, mohamad. (2018). The review of the effect of internal control weaknesses on the firm performance and firm value. A Quarerly Journal of Emprical Research of financial Accounting, 5 (3 ,18) , 45-68 (In Persian).
Fakhari H. , Iranian M. , & Babajani Zadeh Mirkalaei F. (2021). Surplus cash, continuity of transactions and value of companies listed on the Tehran Stock Exchange. Journal of New Research Approaches in Management and Accounting, 5 (54) , 87-103. (In Persian).
Fadayie Nezhad, M. , Khalili, M. , Saadatmand, M. (2013). The Patternnology of Change Rate for Economic Added Value. Journal of Strategic Management Studies, 4 (15) , 115-129.. (In Persian).
Fama, E. F. , & Jensen, M. C. (1983). Separation of ownership and control. Journal of Law and Economics, 26 (2) , 301-325.
Green, Colin P. & HomRoy. (2017). Swarnodeep, Female Directors. Board Committees and Firm Performance (October 12, 2017) , Available at SSRN: https://ssrn. com/abstract=2879462.
Gang, R. , Bose, I. , Chen, X. , et al. (2015). Prediction of Financial Distress: An Empirical Study of Listed Chinese Companies Using Data Mining. European Journal of Operational Research, 241, 236-247.
Gombola, Michael J. Amy Yueh-Fang Ho and Chin-Chuan Huang. (2016). The effect of leverage and liquidity on earnings and capital management: Evidence from U. S. commercial banks International Review of Economics & Finance, 43, 35-58
Gaio, C. , and C. Raposo. (2010). Earnings Quality and Firm Valuation:International Evidence. Accounting and Finance, 51, 467-499.
Georgeta Vintil, stefan Cristian Gherghinaa. (2014). The Impact of Ownership Concentration on Firm Value. Empiricalstudy of the Bucharest Stock Exchange listed companies. Procedia Economics and Finance, 15, 271 – 279
Hasani alghar, M. , marfou, M. (2017). The Impact of Managerial Ability on Dividend Policy. Empirical Research in Accounting, 7 (1) , 103-129. (In Persian).
Hejazi, R. , Hosseyni, A. (2006). The Comparison Between Market Value Added (MVA) and Economic Value Added (EVA) with the Accounting Standards in Tehran Stock Exchange (TSE). Economics Research, 6 (23) , 237-262. (In Persian).
Haghighi, Yasser, Mahmoudi, Abolfazl, Rafiee Azadeh, Karimian Moghaddam, Mohsen. (2013). Investigating the Relationship of Corporate Governance Ratings with Operational Performance and Corporate Value. 11th Iranian National Accounting Conference, Mashhad, Ferdowsi University of Mashhad, Tehran, Iran. civilica. com/Paper-IAAC11-IAAC11_114. html. (In Persian).
Hall, J. H. , & Brummer, L. M. (1999). The relationship between the market value of company and performance measurements. http://ssrn. com/.
Hasas yeganeh, yahya. , Moloudi, abdollah. (2011). The relationship between corporate Governance and created shareholder value. Industerial Management studies, 9 (23) , 233-261 (In Persian).
Kholief, Ahmed. (2008). CEO Duality and Accounting-Based Performance in Egyptian Listed Companies: A Re-examination of Agency Theory Predictions. School of Accounting, Finance and Management , 1-24.
Klein, A. (2002). Audit Committee, Board of Director Characteristics, and Earnings Management, Journal of Accounting and Economics, 33, 375-401
khatiri, M. , Taghi Pirian Gilani, Y. , Gholami Jamkarani, R. , jahangir nia, H. (2019). Personality characteristics, Managers’ Financial Intelligence and Corporate Performance. Journal of Financial Accounting Knowledge, 6 (3) , 141-165. (In Persian).
Khalili, H,. Fashari, M. (2017). Investigating the Relationship between Institutional and Managerial Ownership Concentration and the Simultaneous Stock Price of Companies Listed on the Tehran Stock Exchange, 3rd International Conference on Management, Accounting and Knowledge-Based Economics with Emphasis on Resistance Economics, Tehran, University Allameh Majlisi.. (In Persian).
Khodadadi, Wali, Tucker, Reza. (2012). The Effect of Corporate Governance Structure on Financial Performance and Value of Accepted Companies in Tehran Stock Exchange. Accounting and Audit Research, (15) , 1-26. (In Persian).
kargar, Hamed, Zanganeh, Somayeh. (2018). The Effect of Business Strategy on the Relationship between Risk and Value of a Company, Quarterly Journal of Accounting and Management, 1 (3) , 14-27 (In Persian).
Maaloul, A. , Chakroun, R. , Yahyaoui, S. (2018). The effect of political connections on companies’ performance and value: Evidence from Tunisian companies after the revolution. Journal of Accounting in Emerging Economies, 8 (2) , 185-204.
Malina,M, A. , & Selto, F, K. (2004). Choice and Change of Measures in Performance Measurement Models. http://ssrn. com/
Maug, E. (1998). Large shareholders as monitors: Is there a trade-off between liquidity and control?,Journal of Finance. Journal of Finance, 53:65-98.
Mashayekhi, B. , Hosseinpour, A. (2016). The Relationship between Real Earnings Management and Accrual Earnings Management in Companies Suspected of Fraud Listed in Tehran Stock Exchange. Empirical Studies in Financial Accounting, 12 (49) , 29-52. (In Persian).
Mubaraq, M. ,Sri Mangesti Rahayu, Muhammad Saifi, Ari Darmawan. (2021). Does the Implementation of Corporate Governance Moderate the Relationships of Ownership Structure, Capital Structure and Firm Values of Listed Manufacturing Companies in Indonesia? Advances in Economics, Business and Management Research https://doi. org/10. 2991/aebmr. k. 210220. 029
Mahendra, A. , Artini, L. G. S. , dan Suarjaya. (2012). Pengaruh Kinerja Keuangan terhadap Nilai Perusahaan pada Perusahaan Manufaktur di Bursa Efek Indonesia. Jurnal Manajemen, Strategi Bisnis, dan Kewirausahaan, 6 (2) , 130-138.
Nobakht, Y. , Acar, M. (2021). Effect of Accrual-based and real Earnings Management on Firm Value: A Case Study of Companies listed on the Tehran Stock Exchange. Financial Research Journal, 22 (4) , 568-593. doi: 10. 22059/frj. 2020. 299454. 1007003
Rezvan Hejazi؛ Shapoor Mohamadi؛ zahra aslani؛ Majid Aghajani. (2012). Earnings Management Prediction Using Neural Networks and Decision Tree in TSE. Journal of Accounting and Auditing 19 (68) , 31-46 (In Persian).
Rahimian, Nezamodin; Babaei, Fatemeh; Jahanghiri, Hosein. (2016). Investigation the relationship between performance evaluation criteria and corporate value. Journal of management, 5 (8) , 51-72 (In Persian).
Salehi, A. (2020). The effect of institutional ownership on performance measurement indicators based on residual income and market components. Financial Knowledge of Securities Analysis, 13 (46) , 1-14. (In Persian).
Salehi Mehdi, Farokhi Pilehrood, Laleh. (2018). Profit Earnings Forecasting Using Neural Network and Decision Tree. Journal of Financial Accounting and Audit, 10 (37) , 24-24. (In Persian).
Talebnia, G. , Rajabdorri, H. (2018). Effect of the Audit Committee on the Stock Prices Crash Risk: Looking ‎at the Ethical Voluntary Disclosure. Journal of Financial Accounting Research, 10 (1) , 95-110. (In Persian).
Tsuji, C.) 2006 (. Does EVA Beat Earning and Cash Flow in Japan?. Applied Financial Economics 16 (16) :1199-1216
Venkateshwarlu, M. , & Tiwari, R. (2005). Valuation ofentrepreneurial Firms, Academy of Entrepreneurial Finance,USA,www. aoef. org/papers/2003/venkateshwarlu. pdf.
Vymura , D. G. Kantor, C. C. , & Pettit, J, M. (1996). EVA for BankerValue Creation Risk Management and Profitability Measurement. Journal of Applied Corporate Finance , 9 (2) , 94-108.
Zhang, Y. , Zhou, J. and Zhou, N. (2007). Audit committee quality, auditor independence, and internal control weaknesses. Journal of Accounting and Public Policy, 26, 300-327.
Zhou, Haiyan. (2018). Owusu-Ansah, Stephen. , & Maggina, Anastasia. , Board of Directors, Audit Committee, and Firm Performance: Evidence from Greece. Journal of the Chinese Institute of Chemical Engineers, https://doi. org/10. 1016/j. intaccaudtax. 2018. 03. 002