تاثیر نرخ تورم بر کیفیت سود شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

نویسندگان

دانشگاه شیراز

چکیده

هدف این پژوهش بررسی تاثیر نرخ تورم بر کیفیت سود شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد. برای ارزیابی کیفیت سوداز چهار مدل پایداری سود، ارزش پیش‌بینی کنندگی سود، صادقانه گزارش نمودن سود و به‌موقع گزارش نمودن سود استفاده شده است. دوره زمانی مورد مطالعه سال‌های 1379 تا 1388 و نمونه انتخابی شامل 130 شرکت است. چهار فرضیه برای بررسی تاثیر نرخ تورم بر معیارهای ارزیابی کیفیت سود طراحی وبرای آزمون آن ها ،روش آماری " داده‌های ترکیبی" بکار گرفته شد.نتایج نشان می دهد،که نرخ تورم بر هیچ کدام از معیارهای انتخاب شده کیفیت سود در سطح کل صنایع تاثیر معناداری ندارد؛ اما با بررسی آن در سطح هر صنعت مشاهده شد که در برخی صنایع رابطه معناداری بین معیارهای کیفیت سود و نرخ تورم وجود دارد. در گروه صنایع خودرو و ماشین‌آلات نرخ تورم با پایداری سود رابطه مثبت و معنادار، در گروه صنایع کانی و معدنی نرخ تورم با صادقانه گزارش کردن سود رابطه منفی و معنادار و در صنایع فلزی و سایر صنایع نرخ تورم با به‌موقع گزارش کردن سود رابطه منفی و معنادار دارد. علاوه بر آن هیچ رابطه معناداری بین ارزش پیش‌بینی کنندگی سود و نرخ تورم در شش صنعت مورد مطالعه مشاهده نشد.  AWT-SEP  محمد  نمازی   حمید رضا رضایی   AWT-SEP محمد نمازی، حمید رضا رضاییچکیده: هدف این پژوهش بررسی تاثیر نرخ تورم بر کیفیت سود شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد. برای ارزیابی کیفیت سوداز چهار مدل پایداری سود، ارزش پیش‌بینی کنندگی سود، صادقانه گزارش نمودن سود و به‌موقع گزارش نمودن سود استفاده شده است. دوره زمانی مورد مطالعه سال‌های 1379 تا 1388 و نمونه انتخابی شامل 130 شرکت است. چهار فرضیه برای بررسی تاثیر نرخ تورم بر معیارهای ارزیابی کیفیت سود طراحی وبرای آزمون آن ها ،روش آماری " داده‌های ترکیبی" بکار گرفته شد.نتایج نشان می دهد،که نرخ تورم بر هیچ کدام از معیارهای انتخاب شده کیفیت سود در سطح کل صنایع تاثیر معناداری ندارد؛ اما با بررسی آن در سطح هر صنعت مشاهده شد که در برخی صنایع رابطه معناداری بین معیارهای کیفیت سود و نرخ تورم وجود دارد. در گروه صنایع خودرو و ماشین‌آلات نرخ تورم با پایداری سود رابطه مثبت و معنادار، در گروه صنایع کانی و معدنی نرخ تورم با صادقانه گزارش کردن سود رابطه منفی و معنادار و در صنایع فلزی و سایر صنایع نرخ تورم با  به‌موقع گزارش کردن سود رابطه منفی و معنادار دارد. علاوه بر آن هیچ رابطه معناداری بین ارزش پیش‌بینی کنندگی سود و نرخ تورم در  شش صنعت مورد مطالعه مشاهده نشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effect of Inflation Rates on the Earnings Quality of the Companies Listed on Tehran Stock Exchange (TSE)

نویسندگان [English]

  • Mohammad Namazi
  • Hamid reza Rezaei
چکیده [English]

The main goal of this study is to investigate the effect of inflation rates on earnings quality of the companies listed on Tehran Stock Exchange (TSE). For this reason, the stability of the four models - earnings persistence, earnings predicted value, value relevance of earnings and timeliness of earnings - are used to evaluate the earnings quality of the corporations. Inflation rate is independent variable. The sample data is restricted to 130 companies listed on TSE during 2000 to 2009. In conducting this research, four hypotheses were proposed to examine the effect of macroeconomic variables on earnings quality of the firms during the designated period. Accordingly, the statistical technique known as the “Panel Data” was exerted to test the research hypothesis. The results of the hypotheses testing demonstrate that there is no significant relationship between inflation rate and earnings quality in the entire industry. However, with examining it in every industry, we observed that in some industries there is a significant relationship between measures of earnings quality and the rate of inflation. There is a positive significant relationship between inflation rate and earnings persistence in the Automotive and Machinery industry. In the Minerals and Mining industries a negative significant relationship exists between inflation rate and value relevance of earnings and a negative relationship exists between inflation rate and timeliness of earnings in the Metal Industry and Other Industries. Furthermore, there is no significant relationship between inflation rate and earnings predicted in six industries studied.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Earning Persistence
  • Earning Predicted
  • Value Relevance of Earning
  • Timeliness of the Earning
  • Inflation Rate

مراجع

اعتمادی، حسین و ایمانی برندق، محمد. (1386). «بررسی رابطه بین کیفیت سود و بازده سهام شرکت­های پذیرفته شده بورس تهران.» دوماهنامه دانشور رفتار، سال چهاردهم، شماره 26، 72-61.
ایلخانی، نریمان .(1371). «بحران نرخ ارز در ایران: آثار اقتصادی، مالی و حسابداری.» حسابدار، شماره 93 و 94، 35-24.
برادران شرکاء، حمیدرضا و سید مطهری، سید مهدی .(1386). «رابطه متغیرهای مهم کلان اقتصادی با متغیرهای عمده حسابداری در ایران.» مطالعات حسابداری، شماره 20، 35-2.
بزرگ اصل، موسی و رضوی ، سید مهدی.(1388). «رابطه بین بازده سهام شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و برخی متغیرهای کلان اقتصادی.» فصلنامه مطالعات حسابداری، شماره 22، 117-97.
جهانخانی، علی و ظریف فرد، احمد .(1374). «آیا مدیران و سهامداران از معیارهای مناسبی برای اندازه­گیری ارزش شرکت استفاده می­کنند؟» تحقیقات مالی، شماره 7 و 8، 66-41.
حجازی، رضوان؛ خلیفه سلطانی، سید احمد و رحمانی، زرافشان. (1389). «تاثیر متغیرهای رشد اقتصادی و آزادی اقتصادی بر عدم شفافیت سود.» پژوهش­های حسابداری مالی، شماره 5، 16-1.
دفتر مطالعات اقتصادی وزارت بازرگانی. (1384). «تورم، دلایل و راه­های مهار آن در اقتصاد ایران.» تهران: معاونت برنامه­ریزی و امور اقتصادی.
رحمانی، تیمور .(1386).  اقتصاد کلان، تهران: انتشارات برادران، جلد اول، چاپ دوازدهم.
رهنمای رودپشتی، فریدون؛ سیم­بر، فرشید و صدیقه طوطیان .(1384). «تاثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر بازده سهام شرکت­های سرمایه­گذاری پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران.» پژوهش­نامه اقتصادی، شماره 17، 236-209.
سجادی، سید حسین؛ فرزامند، حسن و  صوفی، هاشم علی .(1389). «بررسی رابطه متغیرهای کلان اقتصادی و شاخص کل قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران.» تحقیقات حسابداری، شماره 6، 30-4.
شریعت پناهی، مجید و مصطفی،بیاتی .(1385). «بررسی رابطه تورم و شاخص قیمت سهام و شاخص بازده نقدی قیمت سهام بورس اوراق بهادار تهران.» مطالعات حسابداری، شماره 12 و 13، 154-139.
نصراللهی، زهرا و عارف منش، زهره .(1389). «بررسی رابطه مالکیت و کیفیت سود در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران.» دانش حسابداری، شماره 3، 138-117.
نمازی، محمد و خواجوی، شکراله .(1383). «سودمندی متغیرهای حسابداری در پیش­بینی ریسک سیستماتیک شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران.» بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، شماره 38، 119-93.
نوروش، ایرج؛ ناظمی، امین و حیدری، مهدی .(1385). «کیفیت اقلام تعهدی و سود با تاکید بر نقش خطای برآورد اقلام تعهدی.» بررسی­های حسابداری و حسابرسی، شماره 43، 160-135.
هندریکسون، الدون اس و ون بردا، مایکل اف .(1385). تئوری حسابداری مالی، ترجمه علی پارسائیان، تهران انتشارات ترمه، چاپ دوم.
Bellovary, J., Giacomino, D. and Akers, M. (2006). “A Review of Bankruptcy Prediction Studies: 1930 to Present.” Working Paper, www.ebsco.com.
Boudoukh, J. and M. Richardson .(1993). “Stock Returns and Inflation: A Long-Horizon Perspective.”The American Economic Review, Vol. 83, Issue. 5, pp. 1346-1355.
Caparale, Tony and Chulho Jung. (1997). “Inflation and Real Stock Prices,” Financial Economics, Vol. 7, Issue. 3, pp. 265-266.
Chatrath, Arjun; Ramchander, Sanjay and Frank Song .(1997). “Stock Prices, Inflation and Output: Evidence from India,” Financial Economics, Vol. 7, Issue 4, pp. 439-455.
Dechow, P. (1994). “Accounting Earnings and Cash Flows as Measures of Firm Performance the Role of Accounting Accruals,” Journal of Accounting and Economic, Vol. 18, No. 1, pp. 3-42.
Dechow, P. and D. Dichev .(2002). “The Quality of Accruals and Earnings: the Role of Accrual Estimation Errors,” The Accounting Review, Vol. 77, pp. 35-59.
Demerjian, Peter.; Lewis, Melissa.; Lev, Baruch and Sarah MaVay .(2010).“Managerial Ability and Earnings Quality.”Working Paper,http:/papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1650309.
Francis J.; R. LaFond, Olsson, P. M. and K. Schipper .(2005). “The Market Pricing of Accruals Quality,” Journal of Accounting and Economics, Vol. 39, Issue. 2, pp. 295–327.
Francis, Jennifer; LaFond, Ryan; Olsson, Per and Katherine Schipper .(2004). “Cost of Equity and Earnings Attributes,” The Accounting Review, Vol. 79, Issue. 4, pp. 967-1010.
Ghosh , A; Gu, Z  and Prem Jain .(2004). “Sustained Earnings and Revenue Growth, Earnings Quality, and Earnings Response Coefficients,” Review of Accounting Studies, Vol. 10, Issue. 1, pp. 33-57.
Graham, Fed C. (1996). “Inflation, Real Stock Returns, and Monetary Policy,” Applied Financial Economics, Vol. 6, Issue 1, pp. 29-35.
Gultekin, N. Bulent .(1983). “Stock Market Returns and Inflation: Evidence From Other Counties,” The Journal of Finance, Vol. 38, Issue. 1, pp. 49-65.
Herrmanns, S. (2006). “Financial Information and Earnings Quality: A Literature Review.” Working Paper, http:/papers.ssrn.com/sol3/ papers.cfm?abstract_id=897722.
International Monetary Fund .(2008). “Direction of Trade Statistics, Online Database.” Working Paper, www.imfstatistics.org. 
Kim, Dongcheol and Yaxuan Qi .(2010). “Accruals Quality, Stock Returns, and Macroeconomic Conditions,” The Accounting Review, Vol. 85, Issue. 3, pp. 937-978.
Mikhail, M. B.; Walther, B. R. and R. H. Willis .(2003). “Reactions to Dividend Changes Conditional on Earnings Quality,” Journal of Accounting, Auditing and Finance, Vol. 18, pp. 121-151.
Muradoglu, YazGulnur and Metin, Kivilcim .(1996). “Efficiency of the Turkish Stock Exchange with Respect to Monetary Variables: A Cointegration Analysis.” European Journal of Operational Research, Vol. 90, Issue. 3, pp. 566-576.
Najand, M. and H. Rahman .(1991). “Stock Market Volatility and Macroeconomic Variables: International Evidence,” Journal of Multinational Financial Management, Vol. 1, Issue. 3, pp. 51-66.
Namazi, Mohammad and Mahdi Salehi .(2010). “The Role of Inflation in Financial Repression: Evidence from Iran,” World Applied Sciences Jornal, Vol 11, Issue 6, pp.653-661.
Penman, Stephen and Xiao-Jun Zhang. (2002). “Accounting Conservatism, the Quality of Earnings, and Stock Returns”, The Accounting Review, Vol.77, Issue. 2, pp. 237-264.
Richardson, Scott .(2003). “Earnings Quality and Short Sellers,” Accounting Horizons, Vol. 17, pp.49-61.
Schipper, K. and L, Vincent .(2003). “Earnings Quality,” Accounting Horizons, Vol. 17, pp.97-110.
Solnik, B. (1983). “The Relation Between Stock Prices And Inflationary Expectations: The International Evidence,” The journal of Finance, Vol. 38, Issue. 1, pp. 34-44.
Unro, Lee .(1996). “Further Empirical Test of the Proxy Effect Hypothesis: Some International Evidence.” Journal of International Financial Market Institution and Money, pp.35-46.
Velury, Uma and David S. Jenkins .(2006). “Institutional Ownership and the Quality of Earnings,” Journal of Business Research, Vol. 59, Issue. 9, pp. 1043-1051.
Wild J. (1996). “The audit committee and earnings quality,” Journal of  Accouningt and Finance, Vol.49, No.2, pp. 247–76.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 08 دی 1391
  • تاریخ بازنگری: 09 تیر 1397
  • تاریخ پذیرش: 25 آبان 1392

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار