بررسی ارتباط دارایی های نامشهود با گزارشگری سرمایه انسانی: شواهد تجربی از شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای حسابداری و مدرس دانشگاه الزهراء (س)، نویسنده مسئول

2 استاد گروه حسابداری دانشگاه الزهراء (س)،

چکیده

در فضای اقتصادی کنونی، شرکت‌ها سرمایه انسانی را به‌عنوان یکی از عمده‌ترین منابع مزیت رقابتی خود به شمار می‌آورند و گزارشگری سرمایه انسانی، یک سیستم گزارشگری شرکت است که اطلاعاتی راجع به دانش، توانایی، قابلیت‌ها و انگیزه کارکنان ارائه می‌کند. در این مطالعه، برای نخستین بار، ارتباط گزارشگری سرمایه انسانی با دارایی‌های نامشهود شرکت‌ها مورد آزمون قرار می‌گیرد. نمونه مورد استفاده دربرگیرنده 131 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال‌های 1389 تا 1393 است و برای پردازش و آزمون فرضیه‌ها از روش رگرسیون داده‌های ترکیبی استفاده شده است. نتایج بررسی‌ها نشان داد که ارتباط معکوس بین دارایی‌های نامشهود و گزارشگری سرمایه انسانی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برقرار است. به‌عبارت دیگر، افشای داوطلبانه اطلاعات مالی و غیرمالی درباره سرمایه‌گذاری در سرمایه انسانی، جایگزینی برای شناسایی دارایی‌های نامشهود در گزارشگری مالی است. براین اساس، بین افشای اجباری دارایی‌های نامشهود و افشای داوطلبانه سرمایه انسانی ارتباط معکوس وجود دارد، به این معنا که افشای داوطلبانه نقش جایگزین برای افشای اجباری را ایفا می‌کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Relation between Intangible Assets and Human Capital Reporting

نویسندگان [English]

  • elham hasani azar 1
  • ali rahmani 2
1 alzahra university
2 alzahra university
چکیده [English]

In current economic environment, firms consider human capital as one of their major sources of competitive advantage, and human capital reporting is a reporting system of firms providing information about employees’ knowledge, abilities, capabilities, and motivations. This study tests the relation between human capital reporting and intangible assets of firms, for the first time. The sample includes 131 firms listed in Tehran Stock Exchange during 2010 to 2014, and panel data regression method is used to process and test the hypotheses. The results show an inverse relationship between intangible assets and human capital reporting of firms listed in Tehran Stock Exchange. In other words, voluntary disclosure of financial and non-financial information about investment in human capital is an alternative to the identification of intangible assets in financial reporting. Accordingly, there is an inverse relationship between the mandatory disclosure of intangible assets and voluntary disclosure of human capital, meaning that voluntary disclosure plays an alternative role for mandatory disclosure.

کلیدواژه‌ها [English]

  • intangible assets
  • Human Capital
  • Human Capital Reporting
  • Tehran Stock Exchange
احمدیان، مجید و قربانی، رحیم. (1392). بررسی رابطه بین سرمایه فکری و عملکرد سازمانی: مورد مطالعه وزارت امور اقتصادی و دارایی. مجله اقتصادی، 11 و 12، 130-111.
ایمانی پور، عزت و فاضل یزدی، علی. (1393). بررسی و رتبه بندی موانع پیاده سازی حسابداری منابع انسانی (مطالعه موردی: مجتمع مس سرچشمه). فصلنامه دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 11، 27- 17.
حساس یگانه، یحیی؛ رحیمیان، نظام­الدین و توکل­نیا، اسماعیل. (1393). ارزش آفرینی گزارشگری سرمایه انسانی. حسابداری مدیریت، 7 (20)، 11-34.
زنجیرچی، محمود؛ طباطبایی، محمد و هادیان، حسام­الدین. (1390). ارائه مدلی جهت ارزیابی کارایی دارایی­های نامشهود سازمان­ها. سومین همایش ملی تحلیل پوششی داده­ها، دانشگاه آزاد اسلامی واحد فیروزکوه.
سهیلی انارکی، راضیه و حاتمی فر، بهنام. (1395). بررسی نقش حسابداری منابع انسانی بر بهره وری در سازمان ها. پنجمین کنفرانس بین المللی حسابداری و مدیریت و دومین کنفرانس کارآفرینی و نوآوری‌های باز. پژوهشگاه نیرو.
عالم تبریز، اکبر؛ رجبی فرد، ایمان و حاجی بابا، علی. (1388). سرمایه فکری: اندازه­گیری، افشاء، مدیریت. انتشارات مرکز آموزش و تحقیقات صنعتی ایران، تهران، چاپ اول.
میرسپاسی، ناصر؛ حیدرپور، فرزانه و ابراهیمی، رقیه. (1394). امکان­سنجی حسابداری منابع انسانی سازمان مورد مطالعه: موسسه مطالعات بین المللی انرژی (وابسته به وزارت نفت جمهوری اسلامی ایران). حسابداری مدیریت، 8 (24)، 11-23.
نصیری، احمد. (1389). مدیریت سرمایه شرکت­ها: مبانی تأمین، ساختاردهی و تخصیص سرمایه شرکت‌ها، مرکز مطالعات تکنولوژی دانشگاه صنعتی شریف، انتشارات دانش پژوهان جوان، تهران، چاپ اول.
نمازی، محمد و جامعی، رضا. (1389). نقش اطلاعات حسابداری (هزینه­یابی) منابع انسانی روی سازه‌های سیستم ارزیابی متوازن شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، مجله پژوهش­های حسابداری مالی، 4 (6)، 21-44.
Ahmadian, M. and Ghorbani, R. (1392). Investigating the relationship between intellectual capital and organizational performance: case study of the ministry of economic affairs and finance. Economics Journal, 11 and 12, 130-111. (In Persian)
Alam Tabriz, A. , Rajabi Fard, I. and Haji Baba, A. (1388). Intellectual capital: measurement, disclosure, management. Publication of Iran's Industrial Research and Training Center, First Edition. (In Persian)
Ashton, R. H. , (2005). Intellectual capital and value creation: A review. Journal of accounting literature, Vol. 24, 53-134.
Bagnoli, M. and Watts, S. G. (2007). Financial reporting and supplemental voluntary disclosure. Journal of Accounting Research, 45 (5) , 885-913.
Basu, S. and Waymire, G. (2008). Has the importance of intangibles really grown? And if so, why? Accounting & Business Research, 38 (3) , 171-190.
Blair, M. M. and Wallman, S. M. H. (2000). Unseen wealth: Report of the Brookings task force on understanding intangibles sources of value, Washington, DC: The Brookings Institution Press.
Daum Juergen, H. (2003). Intangible assets and value creation. John Wiley & Sons Ltd.
Gamerschalg, R. , and Moeller, K. (2011). The Positive effects of human capital reporting. Corporate Reputation Review, 14 (2) , 145–155.
Habib-Uz-Zaman Khan, M. , and Rashidozzaman Khan, M. (2010). Human capital disclosure practices of top Bangladeshi companies. Journal of Human Resource Costing & Accounting, 14 (4) , 329-349.
Hassasyeganeh, Y. , Rahimian, N. and Tavakolnia, I. (1393). Value creation of human capital reporting. Management Accounting, 7 (20) , 11-34. (In Persian)
Hendricks, L. (2002). How important is human capital for development. American Economic Review, 92 (1) , 198-219.
Imanipour, E. and Fazel Yazdi, A. (1393). Assessment and evaluation of human resource accounting implementation barriers (Case Study: Sarcheshmeh Copper Complex). Journal of Accounting and Audit Management Knowledge, 11, 27-17. (In Persian)
Kaplan, R. S. and Norton, D. P. (2004a). Measuring the strategic readiness of intangible assets. Harvard Business Review, 82 (2) , 52–63.
Mary E. and Barth, R. (1999). Share repurchases and intangible assets. Journal of Accounting and Economics, 28, 211-241.
Mirspasi, N. , Heidarpour, F. and Ebrahimi, R. (1394). Feasibility study of human resources accounting of the studied organization: Institute for International Energy Studies (affiliated to the Ministry of Oil of the Islamic Republic of Iran). Management Accounting, 8 (24) , 11-23. (In Persian)
Namazi, M. and Jamei, R. (1389). The Role of accounting information (Costing) of Human Resources on the constituents of the balanced scorecard of the Companies Accepted in the Tehran Stock Exchange. Journal of Financial Accounting Research, 4 (6) , 21-44. (In Persian)
Nasiri, A. (1389). Corporate capital management: Fundamentals of supply, structuring and allocation of companies capital, Center for Technology Studies, Sharif University of Technology, Young Scientists' Publishing House, Tehran, First Edition. (In Persian)
Shiemann, F. , Richter, K. and Günther, T. (2015). The relationship between recognised intangible assets and voluntary intellectual capital disclosure. Journal of Applied Accounting Research, 16 (2) , 240 – 264.
Soheili Anaraki, R. and Hatamifar, B. (1395). Investigating the Role of HR Accounting on Productivity in Organizations. The 5th International Accounting and Management Conference and the 2nd Conference on Entrepreneurship and Innovations. Power Research Institute. (In Persian)
Verma, S. and Dewe, P. (2008). Valuing human resources: perceptions and practices in UK organizations. Journal of Human Resource Costing & Accounting, 12 (2) , 102-123.
Zanjirchi, M. , Tabatabai, M. and Hadian, H. (1390). Providing a model for assessing the efficiency of intangible assets of organizations. Third National Conference on Data Envelopment Analysis, Islamic Azad University, Firoozkooh Branch. (In Persian)